مدیرعامل سابق اُفست مطرح کرد؛ روزنامه‌ها چگونه تمام‌رنگی شدند؟/ تیراژ ۱۰۰ هزارتایی در ۶ ماه!

علی طارمی‌راد مدیرعامل سابق شرکت چاپ اُفست در بازدید جمعی از خبرنگاران از این چاپخانه در پاسخ به سوال خبرنگاران، درباره خاطره‌ای که از چاپ اولین شماره «همشهری» نخستین روزنامه تمام رنگی ایران در این چاپخانه دارد، گفت: یادم می‌آید که در روز تولد حضرت زهرا (س) اولین شماره روزنامه همشهری را به صورت تمام رنگی به چاپ رساندیم. آن روز، همه ما در حال آزمایش و تست بودیم. یعنی مدیران همشهری یک برنامه زمانبندی برای خودشان تهیه کرده بودند و من هم در اُفست یک برنامه مشخص برای این کار داشتم.

وی افزود: فرم اول را چاپ کرده بودم و فرم دوم را با آن مقایسه می‌کردم تا اشکالات کار دربیاید. تقریباً در یک ماه اول کار ما همین بود که این فرم‌ها را به هم نزدیک کنیم. هم ما در اُفست و هم دوستانمان در همشهری، تاخیرهایی در این برنامه زمانبندی داشتیم ولی بعد از یک ماه، کم کم انطباق برنامه‌ها شکل گرفت. چهاررنگ و در واقع تمام‌رنگ شدن همشهری تاثیر بسیار زیادی در بالا رفتن تیراژ مطبوعات در کشور گذاشت. آنها پیش خودشان فکر کرده بودند که احتمالاً تیراژشان ظرف ۶ ماه به ۵۰ هزار نسخه برسد ولی در این مدت تیراژ همشهری از مرز ۱۰۰ هزار نسخه هم عبور کرد.

طارمی راد ادامه داد: مسئولان همشهری ابتدا مایل بودند که این روزنامه را بعد از ظهر چاپ کنند و اصطلاحاً نسخه عصر داشته باشند ولی ما به خاطر اینکه می‌بایست کتاب‌های درسی را هم چاپ می‌کردیم و نمی‌توانستیم خط تولید آنها را متوقف کنیم، به آنها گفتیم که می‌توانیم روزنامه همشهری را شبانه و در شیفت شب اُفست، چاپ کنیم تا صبح روی دکه‌ها توزیع شود.

مدیرعامل سابق شرکت چاپ اُفست گفت: مسئله دیگر قطع این روزنامه بود؛ با توجه به اینکه قطع ماشین‌های رول شرکت چاپ اُفست همین قطعی است که همشهری با آن چاپ شد و هنوز هم می‌شود، ما گفتیم که نمی‌توانیم با قطع دیگری آن را برایشان چاپ کنیم. البته این سیاست جواب هم داد و امروز دیگر هیچ روزنامه‌ای نیست که بعد از ظهر چاپ شود و همه روزنامه‌های کشور در نوبت صبح چاپ می‌شوند. موضوع دیگر چهاررنگ بودن روزنامه بود. همه این عوامل، تبدیل به مشخصه‌های همشهری در مقایسه با سایر روزنامه‌ها شد که البته به سایر روزنامه‌ها هم سرایت کرد. امروزه اکثر روزنامه‌ها به صورت چهاررنگ و در قطع همشهری و در نوبت صبح چاپ می‌شوند.

وی سپس گفت: اما در حال حاضر از میان روزنامه‌هایی که در کشور منتشر می‌شوند، شرکت اُفست تنها انتشار روزنامه ایران را بر عهده دارد و این مسئله هم طبیعی است چرا که از بیش از یک دهه پیش و به تدریج با توسعه شبکه توزیع مطبوعات، چاپخانه‌های بزرگ دیگری هم راه‌اندازی شدند که از جمله آنها چاپخانه خود روزنامه همشهری است. آن زمان، این امکان تنها در شرکت اُفست وجود داشت اما وقتی بازار برای یک محصول به وجود می‌آید، تولیدکنندگان آن محصول دنبال سرمایه‌گذاری می‌روند؛ هم روزنامه همشهری سرمایه‌گذاری کرد و هم بخش خصوصی وارد این حوزه شد.

مدیرعامل سابق شرکت چاپ اُفست همچنین یادآور شد: شرکت اُفست ۱۲۰ هزار مترمربع مساحت و حدود ۵۰ هزار مترمربع زیربنا دارد. ۵۰ درصد کاغذ مصرفی در این چاپخانه، داخلی و تولید شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران است و مابقی وارداتی است و از کشورهای مختلف وارد می‌شود. برای چاپ کتاب‌های درسی، سالانه حدود ۲۰ هزار تُن کاغذ در اُفست مصرف می‌شود. البته مجلات رشد تماماً با کاغذ ایرانی چاپ می‌شوند.

به گفته طارمی‌راد، ۴۲.۵ درصد سهام اُُفست متعلق به آموزش و پرورش، ۱۶ درصد متعلق به شرکت سرمایه‌گذاری فرهنگیان و مابقی نیز در اختیار افراد عادی است. در یک مقطع در سال ۷۸ تعدادی از کارگران شرکت چاپ اُفست هم سهام آن را خریدند و الان این افراد از سود این سهام در بورس نیز بهره‌مد هستند.

وی یادآور شد: تا جایی که من می‌دانم دوستان جدید در شرکت چاپ اُفست مشغول تدوین یک برنامه‌ریزی استراتژیک برای فعالیت‌های آتی این شرکت هستند. اُفست باید به سمتی برود که فعالیت‌هایش به طور گسترده‌تری تداوم پیدا کند.

مدیرعامل سابق شرکت چاپ اُفست که به مدت ۳۲ سال مدیریت این مجتمع عظیم چاپ را بر عهده داشته و دو هفته قبل از این مسئولیت خداحافظی کرد، گفت: شرکت اُفست در تفاهم‌نامه‌‌هایی که با دانشگاه هنر و دانشگاه علمی – کاربردی به امضا رسانده است، به دانشجویان آنها سرویس می‌دهد به این ترتیب که واحدهای نظری‌شان را در دانشگاه و دروس عملی‌شان را اینجا می‌گذرانند.

وی در خصوص دلایل تفاوت کیفی میان محصولات چاپی این شرکت و سایر چاپخانه‌های داخلی با محصولات مشابه خارجی در حالی که تقریباً تولید همه آنها با ماشین‌هایی یکسان صورت می‌گیرد، گفت: کیفیت یک محصول چاپی تنها متاثر از یک عامل و پارامتر نیست؛ نوع مواد اولیه‌ای که در یک محصول چاپی به کار می‌رود اعم از زینک، کاغذ و مرکب و نیز مسائل مربوط به حروفچینی، طراحی و صفحه‌بندی، همگی در نوع کیفیت یک محصول چاپی اثرگذار هستند.

طارمی‌راد در عین حال از کیفیت کتاب‌های درسی ابتدایی و مجلات رشد که در اُفست چاپ می‌شوند، دفاع کرد و گفت: کیفیت چاپ نشریه رشد با بسیاری از مجلاتی که در بیرون چاپ و توزیع می‌شوند، تفاوتی ندارد.

مدیرعامل سابق شرکت چاپ اُفست افزود: با توجه به جامعه هدف کتاب‌های درسی مقطع ابتدایی که کودکان هستند، تلاش زیادی می‌شود کاغذی که برای تولید این کتا‌ب‌ها به کار می‌رود، از استانداردهای کافی برخوردار باشد طوری که سلامت دانش‌آموزان در معرض خطر قرار نگیرد. البته این کاغذها روز اول از این کیفیت‌ و استانداردها برخوردار نبود و در حدود ۱۸ موردِ شاخص، دچار اُفت کیفیت بود. اما با تلاش مجموعه همکاران من در اُفست، این ایرادات تقریباً برطرف شده و بجز دو، سه مورد، کاغذ کتاب‌های درسی ایراد خاصی ندارد.

وی ادامه داد: در حال حاضر شرکت اُفست فقط کتاب‌های درسی مقطع ابتدایی را چاپ می‌کند که حدود ۴۵ درصد کل کتاب‌های درسی را شامل می‌شود. کتاب‌های مقطع تحصیلی راهنمایی و دبیرستان توسط شرکت چاپ و نشر به چاپ می‌رسد. کتاب‌های درسی مقطع ابتدایی در سال تحصیلی ۹۴-۹۵ که ما مسئولیت چاپ آنها را داشته‌ایم، پنجشنبه هفته گذشته (۱۲ شهریور) به تمامی مراکز توزیع تحویل شده است.

طارمی‌راد اضافه کرد: در حال حاضر شرکت اُفست در حال چاپ مجلات رشد است و به زودی چاپ کتاب‌های درسی سال تحصیلی ۹۵-۹۶ را شروع می‌کند. تیراژ این کتاب‌ها حدود ۴۵ میلیون جلد است و ماهی ۵ میلیون جلد از آنها را چاپ می‌کند. کتاب درسی، یک کالای استراتژیک است چرا که وارد هر خانواده‌ای می‌شود و ااز طرف دیگر مسئله آموزش هم برای هر خانواده‌ای در کشور حائز اهمیت است. بنابراین دولت به این حوزه به عنوان یک کالای استراتژیک نگاه می‌کند. البته تامین کتاب‌های درسی در دوره جنگ، بسیار سخت و دشوار بود.

مدیرعامل سابق شرکت چاپ اُفست در پایان در خصوص امکان بهره‌مندی کارگران این چاپخانه بزرگ از مزایای مشاغل سخت و زیان‌آور تاکید کرد: بجز کارکنان بخش روتاسیون، شاغلان در سایر بخش‌های شرکت اُفست، شغلشان سخت و زیان‌آور محسوب نمی‌شود.