داریوش فرهنگ: ویژگی ابوسفیان بلندپروازی و خودشیفتگی است

بازیگر نقش ابوسفیان با اشاره به اشتراک سلیقه‌اش با مجیدی درباره رسیدن به نقش ابوسفیان گفت: این روزها شاهد انتقاداتی به فیلم هستیم اما نباید با حرف و حدیث توجه و کنجکاوی تماشاگر را برای دیدن یک اثر بر هم بزنیم.

فیلم «محمد رسول الله» مقطعی از زندگی پیامبر عظیم الشان اسلام را روایت می کند که براساس نیاز روایت، کمتر در آن دشمنی و عداوت کوردلان و جاه‌طلبان دوران پیامبری رسول اکرم  دیده می شود. اما مجیدی  تلاش کرده با درک درست نیاز فیلمش ابتدا و انتهای فیلم را به دوران پیامبری و یکی  از فرازهای پر رنج و زحمت زندگی آن حضرت یعنی سه سال سخت زندگی در شعب ابی‌طالب پیوند بزند. در این شرایط به اقتضای زمان پیامبری آن حضرت ما تعدادی از جاه‌طلبان و سران مختلف قبایل از جمله ابوسفیان را در ابتدا و انتهای داستان شاهد هستیم. گرچه بخش‌های کوتاهی از پیامبری آن حضرت را در فیلم به تماشا می نشنیم اما بغض و کینه و عداوت دشمنان آن حضرت به وضوح در اثر دیده می شود. یکی از مهمترین افرادی که در این بخش از زندگی پیامبر در فیلم شاهد هستیم حضور ابوسفیان تصمیم گیرنده و کلید دار کعبه است. در فیلم مجیدی این مهم به «داریوش فرهنگ» بازیگر خوش نام و با سابقه تئاتر ، سینما و تلویزیون سپرده شده است. بازیگری که خود در کسوت کارگردانی هم آثار خوبی را خلق کرده و توانسته در هر دورشته موفق عمل کند. فرهنگ معتقد است اگر علاقه ای به کار نداشته باشد آن را هیچ گاه قبول نمی‌کند و برای هر کاری که با علاقه قبول می کند صددرصد انرژی می گذارد.  وی در فیلم «محمد رسول الله» نقشی را ایفا کرد که در ابتدا وانتهای فیلم بسیار مهم و تاثیرگذار است. همه ما ابوسفیان را با فیلم مصطفی عقاد شناختیم اما این بار ابوسفیان را در میانسالی و با صلابت و حیلت با بازی خوب داریوش فرهنگ به ذهن ها می سپاریم.  خبرگزاری فارس گفت و گویی درباره ایفای این نقش و سختی‌هایی که متحمل شد تا بتواند ابوسفیانی خلق کند که در ذهن مخاطب ماندگار شود ترتیب داد که از نظرتان می گذرد.

با مجیدی اشتراک سلیقه پیدا کردیم/ ابوسفیان ترکیب من، مجیدی و ابوسفیان است

ابوسفیانی که شما ارایه دادید خصیصه هایی دارد که به شدت قابل باور است او بزرگ قبایل است و اقتدار در صدا، حرکات و گفتارش موج می زند.

ابوسفیان در این بخش از فیلم «محمد رسول الله» به  همین حجم و اندازه  (کم اما تاثیرگذار) دیده شده بود که نیاز فیلم بود من هم تلاش خودم را کردم ابوسفیان تازه ای را ارایه بدهم  این که ابوسفیان مقتدر از کار درآمده است قضاوت را به مخاطب باید سپرد.  شاید این مهم را نباید از نظر دور نگه داشت ارایه نقش ابوسفیان با این اقتدار که اشاره کردید ناشی از تجربه و کار بسیار طولانی در تاتر و سریال ها و سینما است ضمن اینکه با مجید مجیدی اشتراک سلیقه پیدا کردیم و به یک نقطه نظر رسیدیم . ترکیب مجیدی، من و ابوسفیان یک شخص ثالثی به وجود آورد که روی پرده دیدید.

هرگز نمی خواستم کمتر از بازیگر ابوسفیان عقاد ظاهر شوم/ ویژگی ابوسفیان بلندپروازی و خودشیفتگی است

پیش از این مخاطب ابوسفیان را با فیلم مصطفی عقاد می شناخت چگونه توانستید قالب ابوسفیان را در ذهن مخاطبی که سالها او را با فیلم عقاد شناخته بود بشکنید و وجهه دیگری از ابوسفیان را به او نشان دهید.  

یکی از نکات برجسته فیلم مصطفی عقاد به عقید ه من موسیقی آن بود که توسط موریس ژار آماده شده بود و در این شرایط آهنگساز فیلم «محمد رسول الله» از قبل ۵۰ درصد از کار را باخته بود زیرا پیش از این بهترین موسیقی  توسط ژار ساخته شده بود حالا چه باید بکند تا کار پرطروات تر ارایه شود همین امر انسان را به تلاش مضاعف می گمارد.  بنده هم همین وضعیت را داشتم  یک ابوسفیان پیش از این توسط عقاد معرفی شده بود که هرگز دلم نمی خواست کمتر از آن بازیگر ظاهر شوم و باید  بهتر باشم از سوی دیگر یک رقابت نابرابر وجود داشت حجم کاراکتر ابوسفیان در فیلم عقاد به مراتب بیشتر از حجم کاراکتر ابوسفیان در فیلم مجیدی است . در همین محدوده  باید بازی مناسبی ارایه می دادم تلاش کردم  ویژگی جاه طلبانه، بلند پروازنه و خودشیفتگی را در ابوسفیان به منصه ظهور بگذارم تا حکومت ابوسفیان  را با اقتدا نشان بدهم .

برای ایفای نقش ابوسفیان به او حق دادم

در نقش های منفی یا به ظاهر منفی نکته مهم این است که  بازیگر حق به جانب بازی کند. کلیدش  این بود که به ابوسفیان حق می‌دادم تا  به خدای دیده بسنده کند و خدای ندیده حداقل برای حفظ منافع شخصی اش نادیده بگیرد. منطقم در بازی این نقش حق دادن به ابوسفیان بود. او حاکم مکه است، تجارت و حکومت مکه نسل اندر نسل به ابوسفیان رسیده است و با استفاده از جهل و نادانی مردم و با این نوع تفکر، تجارت کرده و خدای دیده (بت) را پرستش کردند. من در ارایه نقش ابوسفیان برای حفظ منافع به او حق می دادم  در شرایطی که همه ما از تاریخ اطلاع داریم و می دانیم که مسیر حق و باطل کدام است اما برای بازی در نقش ابوسفیان نمی توانستم با تفکر و اعتقادات امروز، تعصب دیروز را به رخ بکشم.

اگر پیامبر اسلام در آن روزگاران زندگی کرده است و می دانیم مشقت هایی را تحمل کرده، ابوسفیان هم بوده است. پیامبر و ابوسفیان هر دو فامیل و از یک طایفه و خوشایند بودند. برای پیامبر اهمیت داشت تا ابوسفیان ایمان بیاورد.

در قسمت‌های بعدی انشاءالله حتما نقش ابوسفیان بیشتر است زیرا همزمان با رسالت پیامبر و کشمکش‌های میان پیامبر با قوم قریش بیشتر دیده خواهد شد.

در رفتار و حرکت ابوسفیان دقت نظر داشتم

درباره بازی در نقش «ابوسفیان» با این خصوصیات که از مطلع بودید چه تمهیدی اندیشیدید

 در کوچکترین حرکت و  رفتار این شخصیت توجه داشتم  طبعاً  صدا  در ارایه هرچه بهتر  نقش و باورپذیر بودن آن بسیار موثر است. صدای قوی و کلفت  در ارایه نقش موثر است و به عقیده من  صدا هم شخصیت دارد. ابوسفیان باید با قدرت و استحکام لازم سخن براند تا وقتی  حکمی را بر مردمانش جاری می کند اجرا شود و  اقتدار داشته باشد.

اجازه نمی دهم نقشم دوبله شود

از پیش مشخص شده بود که نقش ابوسفیان توسط فرد دیگری دوبله نخواهد شد

در انتخاب کارها معمولا اجازه نمی دهم به جای من کسی حرف بزند . من با تئاتر آشنا هستم و سالها با متن های  شکسپیر سوفوکل زندگی کردم  شایسته نیست دوبلور به جای من حرف بزند.  حرف زدنم با رفتار ، نوع نگاه ، جنس بازی و ژانر بازی من کاملا در یک راستا است اگر به جای من کسی صحبت کند تمام بازی من را تحت الشعاع قرار می دهد.

تعدادی از بازیگران که  نقش های اصلی را هم برعهده داشتند، صدایشان دوبله شد آن ها از دوبله صدایشان اطلاع داشتند

یکی دو نفر سر صحنه  مشخص شد . آقای مجیدی همزمان می گفتند صدایتان  صلابت لازم  را ندارد و باید صدا  دوبله شود.  این رسم در تمام جهان است نوظهور نیست شاید گاهی صدا آنگونه که لازم است توان اندازه نگاه ، جنس نگاه و رفتاری بازی را  نتواند منتقل کند و درنتیجه باید دوبله شود. به طور مثال وقتی نقش «حمزه» عموی پیامبر را  در صحنه می گرفتیم  آقای مجیدی گفتند بهتر است  صدای بازیگر دوبله شود نمی باید صدای اولیاء (حمزه از شمار اولیاء بودند) در برابر اشقیا از صلابت کمتری برخوردار باشد.

امیدوارم از سد ابوسفیان گذر کرده باشم/ مجیدی این ابوسفیان را دوست می داشت

چقدر از «ابوسفیان» شناخت داشتید و مطالعاتی در حوزه تاریخ اسلام داشتید؟

این جملات که بعضاً گفته می شود از پیش مطالعه کردم به درد روزنامه ها و مجلات می خورد. خواندن کتب تاریخی از علائق من است اما اگر بگویم با پیشنهاد این نقش به سراغ خواندن کتاب در این حوزه رفتم مبالغه است. ارایه ابوسفیان نتیجه تجربه سالیان دراز  و فعالیت در حرفه بازیگری است  وقتی قرار است نقشی را بازی کنم به کوچکترین رفتار و حرکات آن فکر می کنم تا بتوانم  روایت کامل  و دقیقی را ارایه دهم. ابوسفیان فیلم سینمایی محمد رسول الله برگرفته از نگاه کارگردان و نویسنده بوده و طبعاً هماهنگی من با نگاه من کارگردان به این ابوسفیان رسیدیم . جمله آقای مجیدی است که گفت این ابوسفیان را دوست می داشتم  و آن را باور کردم همه همکاران بین المللی هم ابوسفیان برایشان باورپذیر بود برایم خوشایند بود که به یقین باور کردند ابوسفیان  حاکم، فرمانده قدرتمند و مرد خود شیفته ای است  و حکمران مکه به شمار می اید.

خوشحالم این نقش را بازی کردم و  امیدوارم از  سد ابوسفیان  گذر کرده باشم و آن را به اسم خودم در مملکت خودم  با همکاری هنرمندان ایرانی و خارجی به ثبت رساندم. نباید از تاثیر گریم ،لباس ، کارگردانی، نورپردازی غافل بود. همه عوامل سر صحنه تکمیل کننده شخصیت است

خوشبختانه  تبلیغات گسترده‌ای شکل گرفت و  استقبال تماشاگران خیلی خوب است  که این امر باعث خرسندی است . اما این روزها شاهد انتقاداتی به فیلم هستیم اما این نکته حایز اهمیت است که نباید با حرف و حدیث توجه و کنجکاوی تماشاگر را برای دیدن یک اثر هم بریزیم. در میان مردم وقتی  از دیدن فیلم جویا می شوم تماشاگران از همکاران ما و برخی منتقدان کار را  بیشتر دوست دارند نکته حایز اهمیت این است که باید دید چرا نظر مردم با منتقدان متفاوت است.

اشتیاق مخاطب را با انتقاد خدشه دار نکنیم

این فیلم درباره پیامبر اسلام است کارشناسان و صاحبان نظر حق دارند درباره فیلم نظر داشته باشد. اما گفته ها و نگفته هایمان  را بعد از پایان اکران فیلم باید ارایه کنیم . درباره همه جزئیات از جمله فیلمنامه، فیلمبرداری، تدوین،  موسیقی، ویژال افکت و… می توان بحث تخصص کرد من هم درباره فیلم نظراتی دارم  اما  نباید در این شرایط که مخاطب اشتیاق به دیدن فیلم دارد، شور تماشاگر را با حرف ها و انتقادات خدشه دار کرد.

حب و بغض ها را کنار بگذاریم

به عقیده شما چرا این تفاوت نظر میان منتقدان و مخاطبان وجود دارد؟

بعضی از منتقدین یک سویه قضاوت می کنند. در مورد همکاران هم باید بگویم بیشتر  به بودجه بالای فیلم  منتقد هستند  و بیشتر نوعی پیشداوری است . حال که مجید مجیدی توانسته این بودجه را فراهم کند و فیلمی در این سطح بسازد چرا باید درباره اش این گونه قضاوت کنیم  اگر من وشما نمی توانیم این بودجه را فراهم کنیم  نباید این را پیراهن عمثمان کنیم . کمی حب و بغض ها را کنار بگذاریم .

نباید جلوی جریان سازی فیلم را بگیریم

برخی منتقدین کمتر رعایت انصاف می کنند . در هر شکل این فیلم ساخته شده و با استقبال عمومی مواجه  شده فیلم جای خودش را بین تماشاگران باز کرده بعد از نمایش عمومی می توان با بحثهای  کارشناسانه فیلم را مورد بررسی قرارداد. در شرایط فعلی وقتی نگاه می کنیم  بعضی در خارج یا در داخل کشور ازجنبه های سیاسی با فیلم برخورد می کنند و  یا بودجه فیلم را بزرگنمایی می کنند و درباره قوت ها و ضعف های فیلم چیزی به چشم نمی خورد . همه  موارد  قبال بحث است اما نه در شرایط فعلی . چرا با انتقادات و بهانه جویی جلوی جریان فیلمسازی را بگیریم.