تصویب طرح جنجالی؛از پیغام تلفنی مشکوک لاریجانی تا ۲ غایب مهم جلسه

جلسه علنی روز یکشنبه مجلس شورای اسلامی حدود ساعت ۸:۱۰ به ریاست علی لاریجانی و با حضور ۱۹۹ نماینده مجلس آغاز شد که این حضور در آخرین دقایق مجلس به ۲۵۹ نماینده رسید.

*علی لاریجانی جلسه علنی را با نطقی طولانی آغاز کرد که البته زمینه‌های تصویب کلیات طرح برجام را نیز در همین نطق فراهم نمود.

لاریجانی گفت: در برخی از موارد در برجام لغزش هایی وجود دارد که باید در اجرا بیشتر به آن توجه کرد. در طرح پیشنهادی نیز در این مورد احکامی آورده شده است.

وی ادامه داد: توافق به زودی فرصت های زیادی را برای ایران ایجاد می کند و درهای زیادی را به روی ایران می گشاید.

*در ادامه تقاضای تعدادی از نمایندگان مبنی بر اولویت در بررسی طرح یک فوریتی اقدام متناسب و متقابل ایران در اجرای برجام در دستور کار صحن  علنی مجلس قرار گرفت.

نمایندگان با ۱۳۳ رأی موافق، ۹۶ رأی مخالف، ۱۰ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۴ نماینده حاضر در مجلس با بررسی اولویت‌دار طرح فوریتی برجام موافقت کردند.

*این آراء در آغاز جلسه نشان داد که تعداد آراء مخالفان و موافقان برجام بسیار شکننده و نزدیک است.

*در ادامه جلسه، محمدجواد ظریف و علی‌ اکبر صالحی نیز برای دفاع از این طرح در صحن علنی مجلس حاضر شدند.

*ابتدای جلسه، با تذکرات و اخطارهای نمایندگان آغاز شد.

*پیرمؤذن، نماینده مردم اردبیل در تذکری به حسینیان، نماینده مردم تهران توهین کرد. حسینیان نیز در تذکر دیگری از خود دفاع کرد و گفت: با توجه به اظهارات خود شما که می گویید ۸۵ درصد مردم موافق توافق هستند، ما با مخالفت با برجام روی آینده سیاسی و انتخاباتی خود خط کشیده‌ایم و به دنبال استقلال ملت ایران هستیم. در واقع شما با دفاع بی‌حد از برجام کاسبان تحریم و انتخابات هستید.

حسینیان اظهار داشت: اگر حقوق من قطع شود، یک ریال پس‌انداز هم ندارم.

*وی کنایه‌آمیز خطاب به پیرمؤذن افزود: از خانواده ما یک نفر هم به خارج از کشور پناهنده نشده است. خانواده ما دارای سوابق انقلابی هستند.

*پس از تصویب اولویت بررسی طرح برجام، بررسی کلیات طرح یک فوریتی در دستور کار مجلس قرار گرفت.

*همزمان با این اقدام تعداد زیادی از اعضای فراکسیون اصولگرایان در جای خود ایستاده و کتابچه آئین‌نامه خود را به نشانه تذکر و اخطار بالا گرفته بودند. علیرضا زاکانی، حاجی دلیگانی، میرکاظمی، رسایی، حسینیان، کارخانه، لاهوتی، قاسم جعفری، پژمان‌فر و نبویان، نمایندگانی بودند که خواستار اعلام تذکر بودند، اما لاریجانی اجازه بیان تذکرات را نمی داد و خطاب به نمایندگانی که خواستار اعلام تذکر بودند، خاطرنشان کرد: به نظر می رسد نمی خواهید اجازه دهید که جلسه جلو برود.

*مهرداد بذرپاش، نماینده مردم تهران اولین مخالف کلیات برجام بود.

وی خطاب به نمایندگان اظهار کرد: دولت منتظر طرح و تایید ما نیست. برجام از ۲۶ مهر ماه اجرا خواهد شد.

بذرپاش همچنین به اظهارات وندی شرمن، معاون سابق وزیر خارجه آمریکا استناد کرد و ادامه داد: وندی شرمن اعلام کرده است که طرح مجلس ایران، خواسته های ما را محقق می کند.

این نماینده مجلس شورای اسلامی همچنین از حفره‌های امنیتی در برجام انتقاد کرد.

*بعد از بذرپاش، الیاس نادران نماینده مردم تهران با کلیات طرح یک فوریتی برجام مخالفت کرد.

وی در ابتدای اظهارات خود عنوان کرد: شهید مدرس در زمانی که روس‌ها در زمینه مورگان شوستر آمریکایی تهدید می کردند، خطاب به نمایندگان مجلس گفت چرا باید از ترس مرگ، خودکشی کنید؟

نادران ادامه داد: به یک توپچی، یک عمر مواجب می دهد تا یکروز از مملکت دفاع کند. ما نیز یک عمر به خاطر چنین روزی مواجب گرفته‌ایم.

*نماینده مردم تهران در مجلس همچنین خطاب به نمایندگانی که به امید اصلاح طرح در جزئیات می خواهند به کلیات طرح رأی بدهند، اظهار کرد: شما، یا آقای رئیس را نشناخته‌اید یا ساده‌لوحی می کنید که فکر می کنید می توانید تغییرات مورد نظر خود را در این طرح جایگزین کنید.

در ادامه جلسه، در پی عدم اجازه رئیس مجلس شورای اسلامی برای بیان تذکرات از سوی نمایندگان، روح‌الله حسینیان نماینده مردم تهران و تعداد حدود ۲۵ نفر از نمایندگان در مقابل جایگاه هیات رئیسه جمع شدند و تهدید به آبستراکسیون و خروج از صحن علنی کردند. در همین هنگام، لاریجانی در پی فشارها با اعلام تذکر زاکانی موافقت کرد.

*زاکانی در اعتراضات خود اعلام کرد که صبح امروز به دبیرخانه شورای امنیت ملی رفته و آقای شمعخانی به مسئول دفتر آقای لاریجانی زنگ زده و خواسته به رئیس مجلس پیغام دهند که بررسی این طرح را از دستور کار مجلس خارج کنند، اما آقای لاریجانی این کار را انجام نداده است.

در ادامه لاریجانی نیز گفت: شب گذشته با حضور آقای شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی، طرح یک فوریتی بررسی کرده است. امروز هم از آقای شمخانی دعوت کرده که در جلسه علنی حضور یابد تا نمایندگان فکر نکنند پشت پرده خبری است.

رئیس مجلس با اشاره به اظهارات زاکانی مبنی بر اینکه طرح برجام ۲ بار به دفتر رهبر معظم انقلاب ارسال شده و ایشان جواب نداده‌اند، توضیح داد: ما رهبر معظم انقلاب را مطلع کرده ایم. نباید نظر ایشان را می گرفتیم، چون اگر نظر می دادند، مجلس نباید خلاف آن عمل کند و نظر ایشان این بود که در بررسی برجام در مجلس ورود نخواهند کرد.

*لاریجانی همچنین از ماجرای دیدارش با حدادعادل، رئیس فراکسیون اصولگرایان حدود ۲ ماه قبل اشاره و خاطرنشان کرد: در این دیدار در خصوص نحوه مدیریت بررسی برجام گفتگو کردیم، آقای حداد نیز با من هم نظر بودند.

*پس از اظهارات رئیس مجلس شورای اسلامی، تعداد نمایندگانی که برای تهدید به آبستراکسیون مقابل هیات رئیسه جمع شده بودند، کاهش یافت و کم کم نمایندگان به صندلی های خود بازگشتند.

*حدود ساعت ۱۰:۱۰ لاریجانی صندلی ریاست را ترک کرد و سکان مجلس را به باهنر سپرد.

*در ادامه زمانی، مشاور لاریجانی در صحن حضور یافت و دست زاکانی را گرفت و به خارج از صحن رفتند. حدود ساعت ۱۱:۰۰ لاریجانی وارد مجلس شد. پس از آن، جلالی رئیس فراکسیون رهروان، توکلی نماینده تهران و تعداد دیگری از نمایندگان وارد صحن شدند.

*باهنر پس از آنکه جایگاه ریاست را تحویل لاریجانی داد، گعده ای با حضور جلالی رئیس فراکسیون رهروان، جهانگیرزاده، دستغیب، نعمتی، مطهری دیگر اعضای فراکسیون رهروان و زمانی مشاور رئیس مجلس تشکیل داد و با هم صحبت کردند.

*در همین میان بود که جلالی با گوشی موبایلش در حال صحبت شد. پس از اینکه چند کلمه ای صحبت کردند موبایل را به لاریجانی که اینبار در جایگاه ریاست حضور داشت و در حال مدیریت صحن بود، داد. لاریجانی نیز دقایقی کوتاه با تلفن همراه جلالی صحبت کرد و دوباره گوشی را به جلالی پس داد.

*پس از آن، در میان صحبت های مخالفان و موافقان، نادران که در مخالفت با کلیات طرح صحبت کرده بود، به جایگاه هیات رئیسه رفت و با لاریجانی به گفتگو پرداخت. پس آن نیز نادران و تعدادی از اعضای فراکسیون اصولگرایان وارد جمع جلالی و اعضای فراکسیون رهروان شدند و به مدت طولانی به بحث پرداختند. تعداد زیادی از نمایندگان اطراف وی جمع شدند.

*جلالی رئیس فراکسیون رهروان پس از پایان بحث با نادران، نزد صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی و ظریف وزیر امور خارجه که تا این لحظه شاهد همه مخالفت ها و موافقت ها در مجلس بودند، رفت.

*در ادامه نیز زاکانی رئیس کمیسیون برجام و حسین طلا عضو فراکسیون اصولگرایان در مخالفت با کلیات برجام صحبت کردند.

*حالا نوبت دولت بود که برای دفاع از طرح برجام سخنرانی کند. همه منتظر بودند که ظریف برای دفاع از برجام پشت تریبون برود، اما صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی پشت تریبون رفت.

*صالحی در ابتدای صحبت خود، دو آیه از قرآن قرائت کرد. لانریدا منکم جزاعا و لاشکورا و لامرعا نفسا ان النفس الاماره به سوء.

*وی که بسیار عصبانی به نظر می رسید، گفت: یک برادر عزیز آمده می گوید سیمان می ریزم روی تو و تو را می کـُشم. این چه لحنی است، می گویند روی شما سیمان می ریزیم و در قلب رآکتور اراک شما را دفن می کنیم.

*رئیس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: عده ای از عدم اطلاع افکار عمومی سوءاستفاده می کنند.

*اظهارات صالحی موجب عصبانیت و ناراحتی نمایندگان شد. وکلای ملت معتقد بودند که صالحی شأن مجلس را رعایت نکرده است به همین دلیل تعداد زیادی از نمایندگان با فریادهای دو دو مقابل تریبون مجلس حاضر شدند.

*در ادامه کاظم جلالی رئیس فراکسیون رهروان و تعدادی از نمایندگان تلاش کردند تا نمایندگان معترض را آرام کنند.

*قاسم جعفری نماینده بجنورد از جایگاه بالا رفت، کنار صالحی ایستاد و برایش آب ریخت. عابد فتاحی نماینده ارومیه نیز دست رئیس سازمان انرژی اتمی را گرفت و پشت او را ماساژ داد.

*لاریجانی برای مدیریت جلسه، اسم نمایندگان را تک تک آورد و آنها خواست در جایگاه خود حضور یابند.

*صالحی نیز خطاب به نمایندگان افزود: بنده قصد توهین نداشتم، هیچگاه توهین نکردم، تا امروز هم صبر کردم.

*رئیس سازمان انرژی اتمی، محمود نبویان نماینده مردم تهران را خطاب قرار داد و گفت: دو دقیقه گوش دهید، بعد فریاد بزنید. این در حالی بود که نبویان اصلا فریاد نمی زد و آرام در جای خود نشسته بود.

* لاریحانی نیز خطاب به صالحی گفت: شما برای جمع صحبت می کنید نه برای فرد.

*در ادامه صالحی سه بار قسم جلاله یاد کرد که در پی توافق فعالیت هسته ای با کندی و توقف مواجع نخواهد شد و آب سنگین اراک، تحقیق، توسعه و غنی‌سازی نیز ادامه خواهد یافت.

در ادامه منادی عضو هیات رئیسه خطاب به صالحی گفت: برای آقای ظریف نیز وقت بگذارید اما لاریجانی اظهار داشت از دولت فقط یک نفر می‌تواند صحبت کند و صالحی به اظهارات خود ادامه داد.

نبویان نیز در واکنش به اظهارات صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی به سمت تریبون مجلس آمد، اما نمایندگان او را به صندلی‌اش هدایت کردند.

پس از پایان اظهارات صالحی، نبویان نماینده مردم تهران نزد صالحی رفت و با کمالوندی و صالحی گفتگو کرد. در پایان نیز روی یکدیگر را بوسیدند و سر جایشان نشستند.

پس از پایان فراز و نشیب‌های این جلسه مهم و شلوغ، رای‌گیری برای کلیات طرح برجام آغاز شد.

در این هنگام تقاضای تعدادی از نمایندگان مطرح شد مبنی بر اینکه به صورت برگه‌ای رای‌گیری شود تا نام مخالفان و موافقان کلیات طرح برجام مشخص باشد، اما این پیشنهاد به تصویب مجلس نرسید.

در پایان نیز نمایندگان با ۱۳۹ رای موافق، ۱۰۰ رای مخالف، ۱۲ رای ممتنع از مجموع ۲۵۴ نماینده حاضر در مجلس با کلیات این طرح موافقت کردند.

این رای بسیار شکننده بود و نمایانگر مخالفت جدی تعداد زیادی از نمایندگان با طرح برجام است که باید جزئیات آن در جلسات روز سه‌شنبه و چهارشنبه مجلس بررسی شود و احتمالاً در جزئیات نیز اصلاحات اساسی صورت خواهد گرفت.

جلسه علنی بررسی کلیات طرح برجام‌ دو قاعده مهم داشت.

غلامعلی حداد عادل رئیس فراکسیون اصولگرایان و محمدحسن ابوترابی فرد نایب رئیس مجلس و عضو کمیسیون برجام از غایبان مهم این جلسه بودند.