ظریف: بعید می‌دانم نشست وین نتایج جدی داشته باشد

وزیر خارجه کشورمان بعید دانست که کنفرانس امروز وین درباره سوریه به نتایج جدی‌ای دست یابد.

وی در عین حال تاکید کرد که دوستان خطری که منطقه خاورمیانه را تهدید می‌کند درک نمی‌کنند به ویژه اینکه آمریکایی‌ها جدی نیستند و به دلیل حمایت علنی و همیشگی‌شان از رژیم صهیونیستی واقع‌گرایانه عمل نمی‌کنند.

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگوی تفصیلی با روزنامه السفیر لبنان در پاسخ به سوالی درباره توافق ایران و آمریکا گفت: مذاکرات ما با آمریکا درواقع تنها محدود به پرونده هسته‌ای بود و اگر آمریکایی‌ها برای ورود به مسائل منطقه‌ای و مذاکرات در این خصوص آماده باشند ما به دو دلیل آماده نیستیم در این مذاکرات وارد شویم یکی اینکه به آمریکایی‌ها اعتماد نداریم و آنها را در مسائل مربوط به منطقه به دلیل حمایت‌شان از رژیم صهیونیستی جدی نمی‌بینیم و دوم اینکه ترجیح می‌دهیم موضوعات و مسائل منطقه را با دوستان خود در منطقه بررسی کنیم چراکه معتقدیم حل مشکلات منطقه تنها با کمک کشورهای منطقه باید صورت گیرد. اما در مورد آینده روابط‌مان با آمریکا باید بگوییم که این مساله به کیفیت اجرای توافق هسته‌ای از سوی آمریکایی‌ها بستگی دارد. باید ببینیم آیا کاهش بی‌اعتمادی آمریکایی‌ها با امکان اجرای توافق هسته‌ای تحقق می‌یابد یا نه اما چیزی که تا امروز متوجه شدیم این است که آمریکایی‌ها با وجود تمام تلاش‌هایشان، هنوز تحت تصرف رژیم صهیونیستی هستند.

ظریف ادامه داد: اما در مورد کشورهای اروپایی باید بگویم که اروپایی‌ها شرکای اصلی تجاری ما هستند و ما روابط سیاسی بسیار گسترده با آنها داریم و با این حال اختلافاتی میان ما وجود دارد. ما اکنون احساس می‌کنیم که اروپایی‌ها در حقیقت به همکاری با ما در زمینه اقتصادی و مسایل منطقه‌ای متمایل هستند و ما نیز آماده همکاری با اروپایی‌ها در چارچوب اصول‌مان هستیم، اما در مورد روسیه، موضع‌گیری‌های ما به طور کلی نزدیک‌تر است چراکه نظرات ما و روسیه در مورد مسائل خاورمیانه به طور کلی اصولی‌تر و جدی‌تر از موضع‌گیری‌های آمریکا و کشورهای اروپایی است.

ظریف افزود: ما هنوز بر این باوریم که مهمترین مساله منطقه مساله فلسطین است. مشکلاتی که متاسفانه در کشورهای منطقه ایجاد شده نیز هدیه رژیم صهیونیستی است به این ترتیب مسائلی که ما به آنها می‌پردازیم متوجه کشورهای منطقه می‌شود.

وزیر خارجه ایران در پاسخ به سوالی درباره میزان صداقت جان کری، وزیر خارجه آمریکا پس از ساعت‌ها و روزها گفت‌وگو، و این که آیا هر دو طرف به تفاهم دست یافته‌اند؟ اظهار داشت: در مورد مسائل بین‌المللی باید بگویم که اشخاص تا حدودی در این زمینه نقش دارند اما این نقش آنها محدود است. اگر رابطه‌ای وجود داشته و این رابطه تاثیرگذار بوده باشد این تاثیر نهایی نیست. بر این اساس احساس می‌کنم میان من و آقای کری تفاهم بیشتری حاصل شده اما این به معنای آن نیست که این فهم مشترک به تغییر سیاست آمریکا منجر خواهد شد و فکر نمی‌کنم امکان سفر کری به تهران وجود داشته باشد. تقریبا تمامی اروپایی‌ها به تهران آمده‌اند. چون ما با اروپا از قبل رابطه داشتیم.

ظریف در پاسخ به سوالی در مورد آغاز مرحله جدیدی از روابط ایران و آمریکا گفت: فکر نمی‌کنم که مسائل میان ما و آمریکا در آینده‌ای نزدیک به این مرحله برسد، اما رابطه میان آمریکا و رژیم صهیونیستی از قبل وجود داشته و موضع‌گیری کشورهای عربی و اسلامی به طور کلی رو به ضعف می‌رود و این مساله به آمریکا اجازه می‌دهد که بدون هیچ ترسی از واکنش کشورهای عربی، این روابط را نمایش دهد. تاکید می‌کنم آمریکا نمی‌تواند با ایران اینگونه رفتار کند. از نظر ما مساله رژیم صهیونیستی در منطقه و جنایاتی که علیه مردم فلسطین مرتکب می‌شود موضوعی محوری است شاید وضعیت در مورد برادران عرب ما تغییر کرده اما برای ما چیزی تغییر نکرده است.

وزیر امور خارجه کشورمان در مورد موضوع مذاکرات با آمریکا و تفاوت موضع‌گیری انقلاب اسلامی ایران و سیاست این کشور تاکید کرد: تفاوتی میان این دو وجود ندارد و ما اصولی در دنیای سیاسی خود داریم که این اصول در قانون اساسی ایران آمده است که از جمله آنها حمایت از مردم فلسطین است و این مساله تغییر نخواهد کرد. ما معتقدیم آمریکا سیاست‌های غلطی دارد و این سیاست‌های اشتباه باعث رشد افراطی‌گری و تروریسم در منطقه و افزایش و ادامه جنایات رژیم صهیونیستی شده است پس این سیاست‌ها باید تغییر کند. ما احساس می‌کنیم که آمریکایی‌ها نیز باید موضع‌گیری‌های خود را تغییر دهند و آنها در نهایت کار چه زود و چه دیر مجبور به تغییر سیاست‌ها و موضع‌گیری‌های خود خواهند شد.

سردبیر روزنامه السفیر در ادامه با اشاره به مشکلات کشورهای عربی منطقه و اینکه تغییر موضع‌گیری آمریکا در مورد اسرائیل غیرمنطقی است و با توجه به رابطه کشورهای اروپایی با اسرائیل سوال کرد: اگر شرایط به همین صورت ادامه یابد و اسرائیل قدرت یابد، آیا آمریکا باز هم سیاست خود را تغییر خواهد داد؟

ظریف اظهار داشت: بدون‌ شک اسرائیل قدرت برتر منطقه نیست چراکه از تامین امنیت مردم خود ناتوان است. ما با شما هم نظر هستیم که در صورت ادامه درگیری‌ها در کشورهای عربی و اسلامی هیچ طرفی دلیلی برای تغییر سیاست‌هایش نمی‌بیند. بر این اساس اولویت با بهبود و افزایش روابط با منطقه است اما این به آن معنا نیست که ما باید با دیگران در خارج منطقه مبارزه کنیم. ما به دنبال درگیری با آمریکا و دیگر کشورها نیستیم و نباید به شکلی در داخل منطقه با یکدیگر درگیر شویم که به کمپ دیوید منجر شود. ما آماده هستیم و از حوادث منطقه رنج می‌بریم.

وی در ادامه درباره لزوم تغییر موضع‌گیری ایران با آمریکا که با اسرائیل ارتباط مستقیم دارد، گفت: ما در روابط انتظار داریم که موضع‌گیری کشورها در مورد ایران و به ویژه مسائل منطقه تحت تاثیر رژیم صهیونیستی نباشد اما متاسفانه آن‌چه در منطقه دیده می‌شود آن است که سیاست‌های آمریکا در منطقه از درگاه اسرائیل عبور می‌کند. مذاکرات هسته‌ای ما با آمریکا بیشتر نشان داد که منافع آمریکا و اسرائیل مشابه هم بوده و یا در یک راستا هستند اما آمریکا باید حقایق موجود در منطقه را درک کند. چیزی که در این زمینه ما را نگران می‌کند این است که کشورهای همسایه ایران به جای استقبال از عقب‌نشینی آمریکا از موضع‌گیری‌های حمایتی خود از اسرائیل که به نفع منطقه است تلاش می‌کنند ایران را منبع خطر نشان دهند تا جایی که موضع‌گیری‌های آمریکا و اسرائیل بیش از پیش به یکدیگر نزدیک شود. به این ترتیب ما دوستان خود در کشورهای عربی و دیگر کشورهای جهان را یاری کردیم تا حقایق را ببینند و تصمیم درستی بگیرند. بدون‌ شک برخی شرایط در منطقه تغییر کرده است. من بر این باورم که خطراتی در منطقه وجود دارند از جمله آمریکا و خطر افراطی‌گری که همه با آن مواجه هستیم. فکر می‌کنم برخی کشورهای منطقه بر این باورند که گروه‌های افراطی بازیچه دست آنها هستند. برخی کشورها با خرید نفت از داعش و یا انتقال درآمدهای نفتی به جبهه النصره و احرار الشام کمک می‌کنند.

ظریف در پاسخ به سوالی درباره تصویر منطقه در سایه توافق هسته‌ای ایران و پیامدهای کلی آن برای منطقه و خطراتی که آن را تهدید می‌کند، گفت: ما به دنبال آن نیستیم که خلأ در کشورهای عربی را پر کنیم. ما بر این باوریم که بخشی از امنیت منطقه‌ایم و به همین دلیل نمی‌توانیم فقط به گذشته تکیه کنیم. ما گذشته تلخی با برخی کشورهای عربی داشته‌ایم جنگی هشت ساله که تمامی کشورها در مقابل ما بودند اما ما گذشته را فراموش کرده‌ایم اکنون شرایط به گونه‌ای است که همه کشورهای منطقه در خطر هستند و این تهدیدات مختص سوریه، عراق و یمن نیست و هیچ راه‌حل نظامی برای این کشورها و حتی تروریسم و افراطی‌گری وجود ندارد. شاید نیاز باشد که با گروه کوچکی مقابله نظامی کنیم اما می‌توان به شیوه‌های دیگری نیز با این گروه‌های تروریستی مقابله کرد. ما باید با مشکلاتی که باعث شکل‌گیری این گروه‌ها شده‌اند از جمله مشکلات فکری، اقتصادی و سیاسی و نیز عدم امکان بیان عقیده برای برخی از مردم مبارزه کنیم. اکنون مساله اسلام‌هراسی نیز وجود دارد که کانون آن آمریکا و اروپاست.

وزیر خارجه ایران در ادامه گفت: کانون اسلام‌هراسی آمریکا و اروپا است و این رژیم صهیونیستی است که این مساله را ایجاد کرده است و آنها از این امر سوء استفاده می‌کنند و ما متاسفانه به این مساله توجه یا آگاهی نداریم. این‌ها جوانبی است که باید به آن توجه کنیم. این‌ها مسائل فوری و فوق العاده است. شما می‌دانید که اگر داعش روزی از روزها بتواند پایتخت کشور عربی یا اسلامی را تحت تصرف خود درآورد منطقه با چه خطری مواجه خواهد شد. این خطر در گذشته مطرح بود و در سال گذشته این احتمال وجود داشت که بغداد یا دمشق سقوط کنند. شما می‌دانید که یک طرفی وجود دارد که ادعای خلافت اسلامی می‌کند و می‌خواهد یک پایتخت تاریخی خلافت اسلامی را تحت تصرف خود درآورد و این مساله بیشتر از ما تهدید و چالشی علیه دوستان ما است و آنها این خطر را درک نمی‌کنند و توجهی ندارند. برای ما در واقع، مقابله نظامی چه از سوی روس‌ها یا از سوی دیگران باشد ما آن را یک درمان کوتاه مدت برای جلوگیری از وقوع خطر بزرگ‌تر به حساب می‌آوریم. نباید در مقابل این مساله توقف کنیم و باید با همسایگانمان به حل این مساله از طریق یک حل و فصل جدی و تعیین کننده بپردازیم.

محمدجواد ظریف در خصوص جنگ در سوریه و علیه این کشور و گروه‌های تندرو از جمله داعش گفت: هر اشتباهی در هر مکانی می‌تواند رخ دهد و این مساله همانطور که شما را نگران می‌کند من را هم نگران می‌کند چرا که برخی اشتباهات وجود داشته است اما ما در واقع خواهان حمایت از تشیع علیه اهل تسنن نیستیم و گروه‌های شیعی تندرویی وجود دارند همانطور که گروه‌های سنی تندرویی نیز هستند. در عراق و سوریه خواهان ثبات هستیم و اینکه رابطه منطقی میان تمامی گروه‌ها، دسته‌ها و طائفه‌ها وجود دارد. عبدالله دوم، پادشاه اردن در سال ۲۰۰۴ به واشنگتن رفت و پیش از اینکه اختلافی میان اهل تشیع و تسنن وجود داشته باشد او اولین کسی بود که در مورد مساله “هلال شیعی صحبت کرد و بر این اساس نظام میان اهل تسنن و تشیع را سیاستمداران ایجاد کرده‌اند.

وی افزود: این مساله باعث می‌شود که بپرسیم این بازی چیست. باعث نگرانی من است که ببینم تمامی جامعه مدنی در کشورهای عربی وارد این درگیری شده‌ است وظیفه فرهیختگان در جهان عرب است که برای برملا کردن این مساله تلاش کنند.

وزیر خارجه ایران در پاسخ به اینکه نگارش و نوشتن چه کاری در مقابله با تروریسم خواهد کرد، تصریح کرد: در پایان فکر و اندیشه بر شمشیر پیروز خواهد شد هزینه‌هایی که آمریکایی‌ها بر کنترل اندیشه‌ها و افکار عمومی صرف می‌کنند بسیار گران است و این مساله بهترین شاهد برای این امر است که این مسائل تاثیر خود را برجای می‌گذارد. بر این اساس من بر این باورم که لزوم همکاری میان کشورها در منطقه از مقوله‌هایی است که باید همواره آن را یادآور باشیم.

محمد جواد ظریف در پاسخ به اینکه آیا در کنفرانس کشورهای عربی با کشورهای آمریکای لاتین در عربستان مشارکت کرد یا خیر عنوان داشت: نه اما آنها در وین بودند و من هم آنجا بودم من به عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان سعودی سلام کردم و او نیز به من سلام کرد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا پیش بینی می‌کند نتایجی از کنفرانس جدید وین حاصل شود، گفت: گمان نمی‌کنم مشکل این است که دوستان ما خطرات را درک نمی‌کنند.

محمد جواد ظریف در پاسخ به اینکه منظورش از این حرف آیا روس‌ها هستند یا عرب‌ها گفت: عربستان به ویژه امارات اما مصر و اردن خطر را تا حدودی درک کرده‌اند اما عربستان و امارات هنوز این خطر را درک نکرده‌اند.

وزیر خارجه ایران در پاسخ به این سوال که علت موضع امارات چیست؟ گفت: نمی‌دانم و در پاسخ به این سوال که آیا تماس‌هایی با امارات برقرار است، عنوان داشت: تماس‌ها و روابط گسترده با امارات برقرار است مساله اصلی در اختلافات همان سیاست امارات در دو مساله یمن و سوریه است.