گام جدید در ترانزیت انرژِی

زیرساخت های لازم برای احیای فرایند عملیات سوآپ نفت خام با تعمیر و بهسازی تاسیسات اسکله های پایانه نفتی شمال، در حال آماده سازی است.
با احداث حوضچه فراگیر، ساخت اسکله های مختلف و چند منظوره شامل اسکله های تخلیه و بارگیری فرآورده های نفتی، اسکله های خدماتی و پشتیبانی و اسکله های تعمیراتی برای پهلوگیری نفتکش هایی با ظرفیت ١۴ هزار تن، ظرفیت سوآپ نفت خام افزایش می یابد.
برخورداری ایران از پتانسیل روزانه ٣٠٠ هزار بشکه ای سوآپ نفت خام در حاشیه دریای خزر، بزرگترین مزیت برای کشورهای حاشیه این دریا و آسیای میانه محسوب می شود؛ ضمن آنکه ایران همچنین برای تحویل نفت خام مورد توافق در جنوب نیز از زیر ساخت های لازم برخوردار است.
رئیس پایانه نفتی شمال می گوید: فاز نخست پروژه تعمیر و بهسازی تاسیسات اسکله های پایانه نفتی شمال با هدف توسعه زیرساخت های لازم برای بهبود فرایند عملیات سوآپ نفت خام در شمال کشور پایان یافته است.
حمید شاهدوست با بیان اینکه پروژه تعمیر و بهسازی تاسیسات اسکله های پایانه نفتی شمال بدون استفاده از نیروی پیمانکار و به دست متخصصان شرکت پایانه های نفتی ایران اجرایی شده است، گفت: با اجرای این پروژه، از دی ماه امسال تاکنون بخشی از اسکله شماره ٣ موسوم به «دلفین شرقی» تعمیر و بهسازی شده است.
وی ادامه داد: در حال حاضر داربست بندی راهروی شمالی اسکله شماره ٣، سندبلاست و رنگ آمیزی، همچنین برشکاری، جوشکاری و نصب راهروهای جدید در دست اقدام است.
به گفته شاهدوست، پرسنل اداره عملیات پایانه نفتی شمال در این مدت با هماهنگی اداره بازرسی فنی و تعمیرات، نسبت به زنگ زدایی و رنگ آمیزی تمام شیرآلات و ادوات موجود روی اسکله ها اقدام کرده اند.

وی یادآور شد: با تعریف و اجرای پروژه تعمیر و بهسازی تاسیسات اسکله ها و استفاده از توان کارشناسی موجود در پایانه نفتی شمال، ٨٠٠ نفر ساعت برای اجرای این پروژه در یک ماه اخیر صرف شده است.
توقف سوآپ فرآورده های نفتی از اقدامات نسنجیده دولت سابق بود که ضربات جبران ناپذیری را به موقعیت استراتژیک ایران به عنوان مسیر امن ترانزیت انرژی وارد کرد، بنابراین مدیران نفتی دولت یازدهم از سرگیری سوآپ نفتی را در دستور کار قرار داده و مذاکراتی را برای بازگرداندن مشتریان قدیمی و یافتن شرکای جدید آغاز کردند.
موقعیت جغرافیایی استراتژیک ایران این امکان را فراهم کرده که بتواند با هزینه ای اندک و از طریق سوآپ، جایگاه خود را به عنوان مسیر امن ترانزیت انرژی تثبیت کند.
از طریق سوآپ، همسایگان شمالی ایران، بخشی از فرآورده های نفتی خود را از طریق کشورمان به بازارهای هدف ارسال می کردند که این اقدام، موقعیت بی نظیر ایران به عنوان شاهراهی امن برای انتقال انرژی را خاطرنشان می کرد.
از جمله مزایای دیگر سوآپ، صرفه جویی در هزینه های حمل و نقل فرآورده های نفتی از مبادی تولید در جنوب کشور به مناطق شمالی و آزاد شدن بخشی از ناوگان حمل و نقل سوخت بود.
از طریق سوآپ، از یک طرف نفت خام تولیدی همسایگان شمالی، توسط ایران از طریق بنادر جنوبی ایران صادر می شود و از طرف دیگر بخشی از نیازهای نفتی و گازی مناطق شمالی کشور به شکل ساده تری تامین خواهد شد.
به عنوان نمونه، از طریق سوآپ، نفت کوره و بنزین از جمهوری های آسیای میانه برای مصرف نیروگاه نکا و فرآورده های نفتی از مرزهای غربی و عراق جهت مصرف نیروگاه های سهند تبریز، بیستون کرمانشاه و مفتح همدان وارد می شد و مشابه این محصولات از طریق بنادر جنوبی کشور صادر می شد.
از جمله مزیت های دیگر سوآپ نفتی برای کشورمان دسترسی به درآمد ترانزیتی حاصل از این انتقال است.