پیش بینی هواشناسی از ترسالی سال آینده ؛ خطر وقوع سیل همچنان اهواز را تهدید می‌کند

استاد دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه چمران اهواز گفت: دخالت در حوزه های بالادست عامل افزایش رسوبات در رودخانه کارون است، در سال ۸۴ نیز به صراحت اعلام کردیم که کارون شرایط عبور از سیلاب با دوره برگشت پنج ساله را ندارد اما توجهی به این اخطار نشد.
به گزارش ایرنا، محمدعلی آخوندعلی در نشست تخصصی گونه شناسی مخاطرات شهری اهواز با تاکید بر سیلاب، در دانشگاه شهرداری اهواز افزود: سیل تاثیرات مثبتی نظیر تلطیف هوا، حاصلخیزی خاک و کاهش شوری اراضی کشاورزی دارد اما دخالت های انسانی، قرار گرفتن شهرها در مسیر سیلاب و عدم مدیریت صحیح باعث بروز مشکلاتی می شود.
وی اظهار داشت: در شرایط عادی که آورد رودخانه کارون کم است زهکش ها و فاضلاب شهری اهواز به رودخانه سرازیر می شود اما در زمان افزایش دبی رودخانه کارون این امکان وجود ندارد و شاهد جریان معکوس فاضلاب به مناطق شهری هستیم.
این استاد دانشگاه یادآور شد: در شهر اهواز با کوچکترین بارش باران، شاهد آبگرفتگی معابر هستیم درحالی که طبق اصول مدیریت شهری سیستم دفع فاضلاب و هدایت آب های سطحی باید مجزا باشد.
وی بیان کرد: قرار گرفتن بلندی ها در اطراف زمین های پست و جلگه ای و همچنین بارش های جوی از مهم ترین عوامل بروز سیل در مناطق پست است، شهر اهواز نیز در چنین موقعیت جغرافیایی قرار دارد.
آخوندعلی افزود: بیشترین دریافت آب از مناطق بلند همچون کوه ها است به همین دلیل رشته کوه های زاگرس و البرز در بحث تولید آب در کشور ارزش ویژه ای دارند و همه برای حفظ محیط زیست آنها باید تلاش کنند.
رئیس کارگروه مطالعات ایمنی و تاب آوری شهری در این نشست اظهار داشت: حدود ۴۰ بلایای طبیعی در جهان وجود دارد که ۳۰ مورد آن در کشور ایران رخ می دهد همچنین سهم خوزستان از این بلایا، ۲۲ مورد است.
هاشم بالدی گفت: در سیل فروردین ماه سال ۹۸ شهر اهواز تهدید جدی شد و مطابق پیش بینی های سازمان هواشناسی سال آینده نیز ترسالی خواهیم داشت از این رو خطر وقوع سیل اهواز را همچنان تهدید می کند.
وی با اشاره به افزایش رسوبات رودخانه کارون در مقطع اهواز بیان کرد: گذر آب از رودخانه کارون در مقطع اهواز حدود ۳۰ الی ۴۰ درصد کاهش یافته است.
بالدی خاطر نشان کرد: سیل باتوجه به موقعیت جغرافیایی هر منطقه سریع و یا به صورت روان آب ها است، سیل در اهواز به دلیل جلگه ای بودن به صورت روان آب است که باعث آسیب بیشتر به زیرساخت ها می شود.
وی توضیح داد: در زمان سیلاب شاهد افزایش دبی رودخانه کارون در مقطع اهواز تا سه هزار و ۲۰۰ متر مکعب بر ثانیه بودیم اما با شرایط فعلی اگر آورد آب به ۲هزار و ۵۰۰ متر مکعب بر ثانیه برسد دچار چالش می شویم، این امر ضرورت لایروبی رودخانه کارون را نشان می دهد.
بالدی ادامه داد: طبق اعلام سازمان هواشناسی متوسط افزایش دما در هر سال بین ۰.۶ تا ۱.۵ درجه سانتیگراد است که بخشی از این افزایش دما به دلیل گازهای گلخانه ای نظیر متان، کربن دی اکسید و اوزون است، رتبه ایران در بین ۱۹۵ کشور در استفاده از گازهای گلخانه ای هشتم است.
مدیر گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید چمران گفت: در سال ۱۹۹۰ یکی از جمعیت شناسان مشهور مشکل عصر جدید را افزایش تعداد کلانشهرها عنوان کرده بود، درحال حاضر نیز بخشی از مشکلات اهواز به کلان بودن آن باز می گردد.
محمدعلی فیروزی ادامه داد: یکی از مهم ترین مباحث در بحث وقوع حوادث، تاب آوری است. تاب آوری به معنای ظرفیت مقابله با حوادث و بازگشت به حالت تعادل است، یکی از مهم ترین حوزه ها ی تاب آوری، مساله تاب آوری شهری است که به شبکه ای پایدار از سیستم های کالبدی و جوامع انسانی گفته می شود.
وی بیان کرد: وسعت و جمعیت زیاد، تعدد محلات حاشیه نشین، توپوگرافی پست، خاک سنگین و چسبنده با ضریب نفوذ پایین آب در خاک، بالا بودن سفره های آب زیر زمینی، تراکم ساخت و ساز، ۲ تکه بودن شهر در ۲ قسمت رودخانه و بافت فرسوده بخشی از ویژگی های شهر اهواز است.
این استاد دانشگاه درخصوص مخاطرات اهواز گفت: در حوزه مخاطرات اقلیمی می توان به ناپایداری جوی و ریزش های رگباری، گرما و افزایش ناگهانی دمای هوا، رطوبت بالا و شرجی، گرد و غبار، مه و تگرگ اشاره کرد.
وی ادامه داد: مشکلات هیدرولوژیکی این شهر به آبگرفتگی های شهری و سیستم فروسده فاضلاب باز می گردد، همچنین بخشی از مخاطرات زیستی اهواز به مسائل انسانی نظیر بیماری های عفونی، کلیوی، قلبی و انگلی مرتبط است در حوزه حیوانی نیز شاهد افزایش خطراتی نظیر عقرب زدگی هستیم.
فیروزی آلودگی های صنعتی، ترافیکی، کشاورزی، حرارتی، صوتی و نوری را بخشی دیگر از مخاطرات شهر اهواز در حوزه فناوری و تکنولوژی دانست.
کلانشهر اهواز دارای ۲۰۰ کیلومتر مساحت است و حدود ۳۰ درصد از جمعیت چهار میلیون و ۷۰۰ هزار نفری خوزستان را در خود جای داده است، یکی از مهم ترین مشکلات این کلانشهر پس زدگی های فاضلاب می باشد که این مشکل در زمان وقوع سیل فروردین ماه امسال ابعاد بسیار گسترده ای به خود گرفت.
از دیگر مشکلات ایجاد ناشی از سیل اخیر، باقی ماندن رسوبات بسیار در رودخانه کارون در مقطع اهواز است.