پایان همکاری با شرکت کیسون ؛ متروی اهواز پس از ۱۳ سال به بن‌ بست رسید

سرانجام پس از ۱۳ سال کش و قوس مسئولان خوزستان از جمله استاندار، شهردار اهواز و مدیرعامل قطار شهری بر سر خلع ید پیمانکار پروژه متروی اهواز، شورای سازمان قطار شهری به این خلع ید توافق کرد. نام مترو برای شهروندان کلانشهرها نمادی از سرعت و تکاپو است؛ وسیله حمل و نقلی که با کاهش ترافیک در شهر و کوتاه کردن زمان سفر رضایت نسبی شهروندان را به همراه داشته است این تعاریف اما، برای پروژه متروی ۱۳ سال بر زمین مانده اهواز صدق نمی کند.
در اهواز نام مترو با محیط های کارگاهی محصور شده ایرانیت در دل شهر، کلنگ زنی و وعده بی سرانجام، گلایه کارگران مترو از ۱۸ ماه بی حقوقی و یک تابلو در مرکز شهر گره خورده که از چند سال پیش نوید نزدیک بودن زمان بهره برداری این پروژه را می دهد اما درب بسته کارگاه متروی اهواز حکایت از ماجرای دیگری دارد.
قرارداد اجرای پروژه قطار شهری اهواز از ابتدای سال ۸۵ با شرکت کیسون به عنوان پیمانکار به امضا رسید و قرار شد این پروژه در مدت چهار سال به پایان برسد اما به دلیل آنچه مشکلات مالی و اختلاف نظرهای کارفرما و پیمانکار گفته می شود پس از گذشت ۱۳ سال هنوز حتی گام نخست آن به بهره برداری نرسیده است.
معاون وقت عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور در سال ۹۶ با خط و نشان کشیدن از خلع ید پیمانکار این پروژه سخن گفت و خواستار تعیین تکلیف و خلع ید پیمانکار متروی اهواز به دلیل ناتوانی در اجرای این طرح شد. هوشنگ خندان دل با انتقاد از عملکرد پیمانکار متروی اهواز گفته بود: پیمانکار این طرح عملکرد شایسته‌ای نداشته و شهرداری به عنوان کارفرما باید هر چه زودتر تکلیف خود را با چنین پیمانکاری روشن کند. این خط و نشان ها نیز باعث به حرکت درآمدن چرخ های قطار شهری اهواز نشد تا امروز که شرکت کیسون مدعی طلبی بیش از ۱۰ هزار میلیارد ریال شده و پروژه نیز به گفته فرماندار اهواز به بن بست رسیده است.
* پایان همکاری با شرکت کیسون
استاندار خوزستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از تصمیم جدی اعضای شورای سازمان قطار شهری بر خلع ید پیمانکار پروژه خبر داد و بیان کرد: با شرکت کیسون به عنوان پیمانکار این پروژه نمی توان کار را ادامه داد از این رو باید خلع ید شود.
غلامرضا شریعتی قرارداد بسته شده با شرکت کیسون را یک قرارداد بد توصیف کرد و افزود: تاکنون به خاطر مفاد این قرارداد با شرکت کیسون بردباری کرده ایم اما ادامه این شرایط ممکن نیست.
وی گفت: شهردار اهواز خواستار خلع ید این پیمانکار است و ما نیز از وی حمایت می کنیم؛ باید یک پیمانکار متعهد به انجام کار انتخاب شود. شریعتی در پاسخ به این پرسش که آیا نظر شورای فنی درخصوص اختلاف پیمانکار و کارفرمای مترو اهواز اعلام شده است یا خیر بیان کرد: نظر این شورا تاکنون اعلام نشده اما درکل نظر شورای فنی برای ما مشورتی می باشد و ممکن است در نامه ای خواستار انصراف از رسیدگی به این اختلاف در شورای فنی باشیم.
* منافع خلع ید کیسون بیش از معایب آن
فرماندار اهواز نیز با بیان اینکه پروژه قطار شهری اهواز به دلیل اختلاف پیمانکار و شهرداری اهواز به بن بست رسیده، در این باره گفته بود: با طرح موضوع با مسئولان مربوطه قرار شد از طریق قانونی این پیمانکار خلع ید شود.
جمال عالمی نیسی افزود: باید پیمانکار پروژه قطار شهری اهواز خلع ید شود تا امکان سرمایه گذاری مجدد فراهم شود زیرا میزان سرمایه گذاری دولت و شهرداری برای اتمام این پروژه کافی نخواهد بود، اکنون مهمترین اقدام شهرداری اهواز، فرمانداری و استانداری خوزستان خلع ید شرکت کیسون و پرداخت مطالبات کارگران است تا با تزریق مبالغ جدید این پروژه به اتمام برسد.
رئیس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر اهواز نیز با بی اطلاعی از جزییات پرونده خلع ید شرکت کیسون بیان کرد: از معاون حمل و نقل شهرداری اهواز باید در نشست های هیات مدیره قطار شهری اهواز دعوت شود اما این امر هیچگاه محقق نشد.
رحیم کعب عمیر افزود: روند پروژه قطار شهری اهواز به اطلاع شورا و کمیسیون حمل و نقل نمی رسد و ما باید خودمان با پرس و جو در این حوزه اطلاعات کسب کنیم و یا از منابع دیگر در جریان آن قرار گیریم.
این درحالیست که مدیرعامل شرکت کیسون مدعی طلبی بیش از ۱۰ هزار میلیارد ریال است که بخشی از مطالبات از کارفرما به دلیل تغییر در پروژه و احداث ایستگاه‌های مترو در زیر زمین است.
گیتی سیف الهی مقدم بیان کرد: در سه سال گذشته یک هزار و ۱۲۰ میلیارد ریال بودجه به شرکت کیسون داده شده که ۶۵۰ میلیارد ریال آن اوراق خزانه بوده و با کسر ۲۰ درصد تنزیل از این اوراق، ۱۸۰ میلیارد ریال آن کسر شد.
وی مدعی شد: اعتباراتی که کارفرمای پروژه قطار شهری اهواز به شرکت کیسون داده به اندازه‌ای کم است که توان پرداخت حقوق کارکنان این مجموعه را نداریم و حتی چند پرداختی آخر با نظارت خود کارفرما به طور مستقیم به حساب کارکنان واریز شده است؛ هر ماه مبلغی حدود ۱۰ میلیارد ریال به بدهی ما به کارکنان افزوده می‌شود.
با شدت گرفتن اختلاف میان پیمانکار و کارفرمای قطار شهری اهواز در کنار سرنوشت نامشخص پروژه، زمان پرداخت ۱۸ ماه از حقوق کارگران قطار شهری نیز همچنان در هاله ای از ابهام باقی می ماند.
پروژه متروی اهواز از نیروگاه زرگان در شمال شرقی اهواز شروع می‌شود و پس از عبور از میدان‌های اصلی شهر، در منطقه بقایی در جنوب غربی اهواز به انتهای مسیر خود می‌رسد. طول این مسیر بر اساس مصوبه شورای عالی ترافیک کشور ۲۳ کیلومتر و شامل ۲۴ ایستگاه است. این پروژه به ۲ گام دسته بندی و گام نخست آن از فرودگاه تا مصلا با ۶ ایستگاه تعیین شده است.
خط ۲ قطار شهری اهواز نیز با ۲۰ کیلومتر طول و ۲۱ ایستگاه از شمال منطقه کیانپارس تا جنوب شرق اهواز (دانشگاه نفت) امتداد می یابد. کلیات این خط در سال ۱۳۸۸ در شورای عالی ترافیک تصویب و گام مطالعات آن از سال ۱۳۹۰ آغاز شده است اما با تاخیر ۱۳ ساله در خط یک این پروژه معلوم نیست شهروندان تا چند سال دیگر باید منتظر باشند تا خط دوم مترو اهواز هم به بهره برداری برسد.
عملیات اجرایی مترو اهواز بهمن سال ۸۵ آغاز شد اما پیشرفت این پروژه پس از گذشت بیش از ۱۳ سال هنوز کمتر از ۳۰ درصد است.
پروژه قطار شهری اهواز از اواخر پارسال تاکنون به دلیل مشکلات مالی به حالت تعطیل درآمده است.