تصاویر ماهواره ای حاکی از آن است که ؛ خشکی هورالعظیم در حال افزایش‌گرد و غبار است

مسئول آزمایشگاه هوای اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به کاهش روزهای آلوده در ۶ ماهه نخست امسال گفت: تعداد روزهای گرد و خاکی در نیمه اول سال از ۸۴ روز در سال گذشته به ۱۹ روز در سال جاری کاهش یافته است. علیرضا آذریان اظهار داشت: بر اساس شاخص های AQI در نیمه نخست امسال هوای اهواز پنج روز در شرایط پاک، ۱۶۲ روز در شرایط سالم، ۱۶ روز در شرایط ناسالم برای گروه های حساس، سه روز در شرایط ناسالم برای همه گروه ها بوده و تعداد روزهای بسیار ناسالم و روزهای با شرایط خطرناک، صفر بوده است.وی افزود: در مدت مشابه پارسال هوای اهواز سه روز در شرایط پاک، ۹۹ روز در شرایط سالم، ۶۵ روز در شرایط ناسالم برای گروه های حساس، ۱۵ روز در شرایط ناسالم برای همه گروه ها و چهار روز در شرایط خطرناک بوده است.
آذریان اضافه کرد: مقایسه شاخص ها و پارامترهای مربوط به سلامت هوای نیمه نخست امسال و پارسال، نشان می دهد که سال ۹۸ نسبت به سال ۹۷ کیفیت هوا به لحاظ کاهش پدیده گرد و غبار افزایش یافته و شدت و تداوم گرد و غبار کمتر شده است.
وی مهمترین علت کاهش گرد و غبار در سال جاری را بارندگی های مناسب در استان عنوان کرد و گفت: سیلاب هایی که در زمستان گذشته و بهار امسال در استان جاری شد، نتوانست کانون های هفت گانه گرد و غبار (به جز هور منصوره در کانون شماره ۴) را آبگیری کند.
آذریان درباره تاثیر آبگیری تالاب هورالعظیم به عنوان کانون ریزگرد در کاهش گرد و غبار، توضیح داد: روند آبگیری این تالاب از سال ۹۵ آغاز شده که از همین زمان کاهش تدریجی گرد و غبار اتفاق افتاده است.
وی تاکید کرد: تصاویر ماهواره ای حاکی از خشک شدن تدریجی هورالعظیم و افزایش شدت گرد وغبار بوده و این مساله نقش ضربه گیری تالاب ها را در مسیر گرد و غبار اثبات می کند، خشک شدن بستر تالاب ها منجر به افزایش کانون های گرد و غبار می شود.
به گفته وی خشک شدن هورالعظیم دلایل مختلفی داشته که عملیات صنعتی و عامل انسانی مهم ترین عامل خشک شدن این تالاب است.
آذریان با بیان اینکه هر نوع اظهار نظر درباره گرد و غبار باید با درنظر گرفتن عوامل طبیعی و با منشا انسانی باشد، اضافه کرد: سیلاب شرط لازم برای مهار کانون‌های گرد و غبار تالابی است، اما شرط کافی نیست، مدیریت آبگیری در این زمینه بسیار موثر است که در هورالعظیم توانستیم سیلاب ها را کنترل و هدایت کنیم.
آذریان با اشاره به احتمال ترسالی سال آبی آینده، پیشنهاد کرد که از هم اکنون برای هدایت رواناب‌ها به کانون های گرد و غبار برنامه‌ریزی شود تا شاهد تاثیر بیشتر سیلاب در کاهش گرد و غبار باشیم.
* صنعت همچنان پیشتاز آلودگی
وی همچنین درباره آلودگی هوای اهواز گفت: مهمترین آلودگی هوا در این کلان شهر مربوط به صنایع به ویژه فعالیتهای نفت و فولاد و کربن بلاک است.
آذریان با اشاره به پایش غبار با اندازه های ۱۰ میکرون و ۲.۵ میکرون توسط دستگاه های سنجش هوا اظهار داشت: پایش هوای اهواز نشان می دهد که آلودگی غالب آن، غبار با اندازه ۲.۵ میکرون است که به عنوان غبار صنعتی شناخته می شود، همین مساله باعث می شود در روزهایی که گرد و غبار نیست هوا به رنگ زرد و یا سیاه دیده شود.
وی اضافه کرد: ذرات غبار بالاتر از ۱۰ میکرون توسط دستگاه‌های سنجش در استان اندازه گیری نمی شود، این نوع غبار ممکن است سر و روی ما را خاکی و یا محیط شهری را آلوده کند، اما تاثیرشان به مراتب کمتر است. آذریان تصریح کرد: پایش هوا بر اساس میزان تاثیرگذاری ذرات غبار بر سلامتی است، به همین دلیل است که ریزگردهای با اندازه ۲.۵ میکرون که جذب سیستم تنفسی و خون می شوند و بسیار آسیب زا هستند، اندازه‌گیری می شوند.
وی افزود: در حال حاضر ۲ ایستگاه پایش هوا در خیابان نادری و محل اداره کل محیط زیست فعال هستند و قرار است ایستگاه سوم در منطقه نیوساید راه اندازی شود.
بر اساس این گزارش، اهواز از سال ۹۰ تا کنون ۲ بار به عنوان آلوده‌ترین شهر جهان از سوی سازمان جهانی بهداشت معرفی شده است.
وقوع پدیده گرد و غبار در خوزستان از سال ۸۰ آغاز شد اما در سال های اخیر کانون‌های داخلی شکل گیری این پدیده افزایش داشته و هوای شهرهای استان به ویژه اهواز را به شدت تحت تاثیر قرار داده است.
از سوی دیگر اهواز، شهری به شدت صنعتی است و مطالعات طرح جامع آلودگی هوای این شهر نشان می دهد که سهم صنایع در آلودگی هوای این شهر ۶۵ درصد است. AQI شاخصی است که برای گزارش روزانه کیفیت هوا به کار می رود و نشان می دهد که هوای اطراف چقدر تمیز یا آلوده است و این حد از آلودگی چه اثراتی ممکن است بر سلامتی داشته باشد. این شاخص بر اثراتی متمرکز است که ممکن است افراد چند ساعت یا چند روز بعد از تنفس در این هوا با آنها مواجه شوید.
بر اساس این شاخص، در شرایط هوای پاک (۰ تا ۵۰) کیفیت هوا خوب است و پیامدی بهداشتی ندارد. در شرایط هوای سالم (۵۱ تا ۱۰۰) کیفیت هوا قابل قبول است؛ اما برخی از مواد آلاینده ممکن است مشکلات مختصری برای شماری از افراد به‌ طور غیرمعمول حساس به آلودگی هوا ایجاد کنند.در شرایط هوای ناسالم برای گروه‌های حساس (۱۰۱-۱۵۰) افراد گروه حساس از جمله افراد مبتلا به بیماری های ریوی مانند آسم، افراد دارای بیماری قلبی، کودکان و سالمندان ممکن است دچار مشکل و ناراحتی تنفسی شوند.در شرایط هوای ناسالم (۱۵۱-۲۰۰) همه افراد در صورت قرار گرفتن درازمدت در معرض هوای با این شدت آلودگی ممکن است دچار علائم تنفسی شوند؛ افراد گروه حساس ممکن است دچار پیامدهای بیشتری شوند.
شرایط هوای بسیار ناسالم (۲۰۱-۳۰۰) هشدار درباره بروز وضعیت اضطراری بهداشتی است. با احتمال بیشتر سلامت همه جمعیت به خطر می‌افتد. شرایط هوای خطرناک (۳۰۰- ۵۰۰) وضعیت اضطراری هشدار بهداشتی است. همه افراد ممکن است دچار پیامدهای بهداشتی وخیم شوند.