رشد منفی ولادت در ۶ ماهه امسال ؛ تمایل خوزستانی‌ها به فرزندآوری کمتر شده است

آمارها نشان می‌دهد در چند سال گذشته تمایل خانواده‌های خوزستانی به فرزندآوری کمتر شده است مساله‌ای که باتوجه به نرخ مثبت ولادت این استان در سنوات گذشته و همچنین موقعیت ویژه خوزستان باید زنگ خطری برای خانواده‌ها باشد.
به گزارش ایرنا سال های زیادی از دورانی که شعار ” مامان بابا ۲تا بچه کافیه” بر دیوار خیابان‌ها و تابلوی تبلیغاتی جاده ها نقش بسته بود نگذشته است، سال هایی در دهه هفتاد، که به زعم مسئولان وقت باید ترمز رشد جمعیتی مشابه افزایش جمعیتی دهه ۶۰ گرفته می شد.
نمودار هرم سنی نشان می‌دهد در دهه ۱۳۶۰ موج بزرگی از جمعیت در ایران متولد شد که البته امکانات تحصیلی، آموزشی، شغلی و رفاهی متناسب با این جمعیت توسعه نیافت و نتیجه آن افزایش بیکاری، عدم فرصت کافی برای آموزش مهارتها و حتی بالا رفتن سن ازدواج شد.
پس از گذار از دهه ۶۰ مسئولان راه حل جبران مشکل عدم تناسب امکانات موجود با جمعیت را در کاهش نرخ ولادت دانستند. حالا مسئولان می گویند زنگ خطر کاهش نرخ ولادت در کشور به صدا درآمده است و در سال های آینده ایران کشوری با جمعیت سالمندی خواهد بود.
* زنگ‌خطر کاهش ولادت در خوزستان
در این میان، نرخ رشد جمعیت استان خوزستان به دلایل مختلف همچون بافت فرهنگی و مهاجرپذیربودن در طول سال‌های گذشته همیشه بالا بوده و در کنار استان سیستان و بلوچستان یکی از استانهای با نرخ بالای ولادت شناخته می‌شود اما در چند سال اخیر کاهش نرخ ولادت باعث به صدا درآمدن زنگ خطر شده است. در سال ۱۳۹۴ در استان خوزستان ۱۱۴ هزار و ۳۱۶ مورد واقعه ولادت ثبت شد اما این آمار در سال ۹۷ به ۱۱۰ هزار و ۸۰۹ مورد کاهش یافته است در ۶ ماهه نخست امسال نیز تنها ۴۸هزار و ۲۹۶ مورد واقعه ولادت ثبت شده است. این مساله در جایی قابل تامل میشود که بدانیم در همین مدت ۶ ماهه امسال رشد ولادت منفی ۱۲.۶ بوده اما واقعه فوت رشد ۸.۹۵ درصدی داشته است.
این درحالیست که جمعیت در استان خوزستان مساله ای فراتر از مسائل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی است و بخش عمدهای از اهمیت آن به مسائل سیاسی و امنیتی باز میگردد چرا که خوزستان به عنوان یک استان مرزی همیشه نقش مهمی در تامین امنیت کشور داشته است.
* کاهش ثبت واقعه ولادت در استان
معاون فناوری اطلاعات و آمار جمعیت ثبت احوال استان خوزستان به خبرنگار ایرنا گفت: تعداد ولادت در۶ ماهه نخست امسال ۴۸هزار و ۲۹۶ نفر در خوزستان بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد منفی ۱۲.۶ درصد داشته است.
مهران اسماعیلی افزود: تعداد ولادت در سال ۹۷ استان خوزستان، ۱۱۰ هزار و ۸۰۹ نفر بوده که نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ رشد منفی ۴.۱۷ درصد داشته است همچنین تعداد ولادت در سال ۹۶ در مجموع ۱۱۵هزار و ۶۳۶ نفر بود.
اسماعیلی ادامه داد: میزان ولادت استان خوزستان در سال ۹۷ در استان خوزستان ۲۳.۳ درصد بوده یعنی به ازای هر یک‌هزار نفر ۲۳.۳ ولادت صورت گرفته است در همین مدت میزان ولادت در کشور ۱۷.۱ درصد بوده است.
وی گفت: میزان ولادت سالانه در سال ۹۶ در استان خوزستان ۲۴.۵ بوده است میزان ولادت سالانه کشور در همان سال ۱۸.۸ درصد گزارش شده است.
* نگرانی از افزایش آمار مهاجرت در کنار کاهش نرخ ولادت
یک مساله نگران کننده در استان خوزستان کاهش نرخ ولادت همزمان با افزایش آمار مهاجرت به ویژه در قشر نخبه و تحصیلکرده جامعه است، مسالهای که به گفته تحلیل گران سبب بروز مشکلات عمدهای برای این استان میشود. مدیرکل امور اجتماعی استانداری خوزستان در همین خصوص گفت: این مساله در استان خوزستان یک چالش است زیرا برای حفظ سرمایه انسانی باید رشد ولادت حدود ۲ درصد باشد که به آن نرخ جایگزینی میگویند و کمتر از این نرخ ممکن است در سالهای بعد یک جامعه را دچار مشکل کند.
وی ادامه داد: درحال حاضر طبقه متوسط جامعه به دلایل عمدتا اقتصادی تمایل به فرزندآوری کمتری دارد و باید برای تغییر نگرش این طبقه چارهای اندیشید.
کریمی کیا بیان کرد: در سالهای اخیر تبلیغات مختلف رسانهای مانند کمبود مسکن، شغل و حتی کمبود آب سبب شده تا والدین گرایش کمتری به فرزندآوری داشته باشند.
* فرضیه نقش اقتصاد در کاهش نرخ ولادت
یک اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز آمار کاهش نرخ ولادت در استان خوزستان را یک زنگ خطر دانست و گفت: خوزستان یک استان نسبتا عشایری است و عمدتا کمتر تحت تاثیر مسائل اجتماعی و اقتصادی قرار میگیرد و حال این کاهش نرخ ولادت کمی جای تعجب دارد.
سیدمرتضی افقه تاثیر مشکلات اقتصادی در کاهش نرخ ولادت را یک فرضیه قوی دانست و افزود: مساله کاهش نرخ ولادت بیشتر به دلایل اجتماعی مرتبط است اگرچه مسائل اجتماعی و اقتصادی درهم تنیدگی بسیاری دارند.
وی بیان کرد: یک فرضیه دیگر درخصوص کاهش نرخ ولادت در خوزستان، زایمان های خارج از استان است که البته باید این فرضیه بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.
استان خوزستان به دلیل هم مرز بودن با کشورهای دیگر، برخورداری از مواهب طبیعی، معدنی و صنایع مادر همواره از جایگاه استراتژیک خاصی برخوردار بوده است به همین دلیل هرگونه تغییر جمعیتی آن در کل کشور تاثیرگذار است.
* کاهش جمعیت روستایی در خوزستان
افقه اظهار داشت: درحال حاضر جمعیت روستایی استان خوزستان نیز کم شده و به حدود ۲۸ درصد رسیده و مابقی به شهرها و یا حاشیه شهرها نقل مکان کرده اند.افزایش هزینه های زندگی در شهر یک عامل دیگر کاهش تمایل به فرزندآوری است.
وی با اشاره به تغییرات پیچیده جمعیتی در ۲ دهه اخیر افزود: انتظار میرود مسئولان استان در این خصوص چاره اندیشی کنند.
این استاد دانشگاه گفت: کاهش نرخ ولادت و افزایش آمار مهاجرت در کنار افزایش آمار مرگ و میر سبب میشود تا نیروهای نخبه این استان به مرور زمان کمشوند که در نهایت تاثیرات سوئی برجای میگذارد.
کاهش نرخ رشد جمعیت استان خوزستان که در کوچک‌کردن بعد خانوار در سال‌های اخیر خودنمایی می‌کند، نتیجه تحولات مختلف اجتماعی و فرهنگی سال‌های اخیر است که یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر آن کاهش میزان باروری زنان است.