کاهش خرید و فروش بچه ها ؛ سالانه هزار کودک معتاد به بهزیستی ارجاع داده می شوند

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با اعلام این‌که سالانه هزار کودک از طریق نظام سلامت به بهزیستی ارجاع داده می‌شود، از وضعیت خرید و فروش کودک در کشور سخن گفت و به ارائه آمار درباره کودکانی که والدین زندانی دارند و شرایط نگهداری آنها و آماری از این دست پرداخت.
به گزارش همشهری آنلاین، حبیب‌ا… مسعودی فرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره آمار نوزادان رهاشده در خیابان، گفت: سالانه به طور میانگین حدود ۵ هزار کودک بین سنین نوزاد تا ۱۸ سال در سازمان بهزیستی پذیرش می‌شوند. این کودکان به دلایل مختلفی از جمله کودک‌آزاری، فوت والدین و زندانی بودن والدین وارد سیستم می‌شوند. از این تعداد نیز حدود ۷۵۰ کودک مجهول‌الهویه هستند.
مسعودی فرید با اشاره به کودکان مجهول‌الهویه، اظهار کرد: این کودکان هم می‌توانند شامل کودکان رها شده در خیابان باشند و هم کودکانی باشند که مادران معتاد داشته‌اند. کودکانی که مادران معتاد دارند، چنانچه مادر در بیمارستان زایمان کرده باشد، با توجه به توافقاتی که با وزارت بهداشت در این زمینه داشته‌ایم، اجازه ترخیص به مادر داده نمی‌شود تا مددکاران سازمان بهزیستی ورود کنند و مشخص شود که مادر یا اقوام سببی و نسبی توانایی نگهداری کودک را دارند یا خیر. چنانچه نوزاد خانواده‌ داشته باشد، بعد طی از مراحل مشخص، به خانواده واگذار می‌شود. اما چنانچه نوزاد خانواده‌ نداشته نباشد، کودک وارد سیستم بهزیستی می‌شود.
وی با بیان این‌که حدود ۳۵۰۰ کودک سالانه از تحت پوشش بهزیستی خارج می‌شوند، افزود: حدود ۲ هزار کودک در سال به فرزندخواندگی درمی‌آیند و ۷۰۰ تا ۸۰۰ کودک نیز به سن ترخیص یعنی به ۱۸ سالگی، می‌رسند و به دانشگاه یا سربازی اعزام می‌شوند. مابقی نیز یا به امین موقت یا – با توجه به بهبود وضعیت والدین – به والدین اصلی تحویل داده می‌شوند.
به گفته مسعودی فرید، نزدیک به ۱۰ هزار کودک در ۶۸۰ مرکز بهزیستی از سنین نوزاد تا ۱۸ سال با همکاری خیرین نگهداری می‌شوند.
وی همچنین درباره آمار خرید و فروش کودکان، گفت: خرید و فروش کودک جرم است و قوه قضائیه، نیروی انتظامی و نهادهای امنیتی این موضوعات را پیگیری می‌کنند و چنانچه موردی مشاهده شود، قطعا ورود خواهند کرد. با توجه به این‌که بیشتر زنانی که کودکان خود را می‌فروشند، مادران دارای اعتیاد هستند، پس از توافق با وزارت بهداشت، ۳ سال پیش بخشنامه‌ای به مراکز بهزیستی استان و معاونت درمان وزارت بهداشت در دانشگاه‌های علوم پزشکی ابلاغ شد. این بخشنامه همچنان به قوت خود باقی است و بنا بر آن، هرگاه مادر معتاد یا بی‌خانمانی برای زایمان به مراکز درمانی مراجعه می‌کند، حتما باید به اورژانس اجتماعی اطلاع داده شود. همچنین حتما باید مدارک هویت مادر مشخص باشد و هویتی که از سوی مادر اعلام می‌شود احراز و در مراکز درمانی و بهداشتی این موضوع لحاظ شود.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور تاکید کرد: با توجه به بررسی‌هایی که انجام داده‌ و گزارش‌هایی که از سمن‌ها داشته‌ایم، میزان موارد خرید و فروش بچه کاهش پیدا کرده است. تنها نگرانی ما این است که ممکن است افرادی که قصد خرید و فروش بچه را دارند، به نظام سلامت مراجعه نکنند و زایمان در پاتوق‌ها، مراکز دی‌آی‌سی و غیر از نظام سلامت انجام شود. البته در این زمینه نیز با همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد در حال شناسایی افراد هستیم تا به محض شناسایی مادر باردار او را تحت پوشش قرار دهیم که هم بتواند از خدمات بهداشتی از طریق وزارت بهداشت در دوران بارداری بهره‌مند شود و هم بعد از زایمان حمایت‌های لازم از مادر و کودک به‌درستی صورت گیرد.
مسعودی فرید ادامه داد: دو مرکز مادر و کودک توسط سازمان‌های مردم‌نهاد در تهران راه‌اندازی شده است و مادران چه در موقع زایمان و چه پس از آن تحت حمایت قرار می‌گیرند. اگر بتوانیم این اقدامات را توسعه دهیم، مشکلات کمتر می‌شود. همچنین اگر بتوانیم مادران را در دوران بارداری شناسایی و قانع کنیم که برای درمان اقدام کنند، این نگرانی که برای فروش بچه‌ها وجود دارد قطعا کمتر می‌شود. البته باید اطلاع‌رسانی به صورت دائم انجام شود که فروش فرزندان چه افرادی که اقدام به فروش می‌کنند و چه کسانی که خریدار کودک هستند جرم و قابل تعقیب است.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور یادآور شد: بعد از دو سال نیز چنانچه مادر همچنان در زندان باشد، این کودکان می‌توانند به مراکز ما بیایند تا از سایر خدمات بهره‌مند شوند. البته در مواردی که برای قاضی مقدور باشد، می‌تواند از مجازات جایگزین برای مادرانی که حکم گرفته و مجرم شناخته شده‌اند، استفاده کند. این امر باعث می‌شود کودکان کمتری در زندان با مادر باشند. البته اولویت سازمان بهزیستی در خصوص کودکانی که مادران‌شان زندانی هستند، مراکز نگهداری کودکان نیست، بلکه این است که به یکی از اقوام نزدیک مانند پدربزرگ و مادربزرگ سپرده ‌شوند. ما به خانواده‌های نیازمند ماهانه ۴۵۰ هزار تومان کمک می‌کنیم که بچه پیش اقوام خود نگهداری شود. همچنین چنانچه قاضی نیز سلب حضانت دائم از پدر و مادر کند یا آنها به دلیل جرمی که مرتکب شده‌اند به مدت طولانی در زندان ‌باشند، ما با نظر قاضی برای فرزندخواندگی کودکانشان اقدام می‌کنیم.
وی افزود: البته کودکانی نیز هستند که اعتیاد دارند و بدسرپرست هم هستند، یعنی پدر و مادرشان معتاد بوده و صلاحیت لازم را برای نگهداری از آنها ندارند و خودشان باعث اعتیاد کودک شده‌اند. این نیز موضوعی است که ما در معاونت اجتماعی بهزیستی دنبال می‌کنیم. سالانه هزار کودک (نوجوان) و نوزاد دارای اعتیاد از طریق سیستم سلامت به ما ارجاع داده می‌شوند. یکی از اقدامات ما این است که بررسی‌های اولیه را در خصوص این کودکان انجام دهیم. هدف اولیه ما این است که کودکان نزد خانواده بازگردند.
بیش از ۵۰ درصد این کودکان که زیر سن ۱۸ سال هستند به خانواده‌های خودشان بازمی‌گردند. نصف این کودکان در مراکز بهزیستی می‌مانند و با اقداماتی که انجام می‌شود، تلاش می‌شود یا خانواده صلاحیت لازم را کسب کند یا این‌که کودکان به امین موقت و اقوام سببی و نسبی سپرده شوند.