دست فقرا از پیشگیری کوتاه است ؛ مستضعفین بیشتر در معرض کرونا قرار دارند

هرچند شیوع یک بیماری افراد زیادی از اقشار مختلف را در بر می‌گیرد، اما با توجه به شرایط اقتصادی-اجتماعی کشور، یعنی تورم و شکاف طبقاتی، آیا دسترسی یکسانی به امکانات پیشگیری و یا درمان این بیماری وجود دارد؟
هرچند توجه به موضوعات مربوط به کرونا در حوزه پیشگیری و درمان از اهمیت به سزایی برخوردار است، اما در کنار آن، مسائل اجتماعی دیگری هم مطرح هستند که شاید کمتر مورد توجه قرار گرفته باشند. متاسفانه به دلیل ماهیت مسائل اجتماعی که در پس سایر مسائل، از جمله مسائل اقتصادی و بهداشتی درمانی قرار دارند چندان دیده نمی‌شوند. برای نمونه بنابر شرایط اقتصادی و اجتماعی حال حاضر، بخش اعظمی از طبقات آسیب‌پذیر با دشواری‌های مربوط به حوزه پیشگیری و درمان روبرو هستند که این موضوع با توجه به امکانات محدود دولت و شرایط تحریمی کشور، حضور بیشتر فعالیت‌های داوطلبانه و مردمی را می‌طلبد.
شیوع بیماری کرونا شرایط جدیدی را در کشور ایجاد کرده است. این موضوع در ارتباط با اقشار ضعیف و محروم جامعه به این دلیل که اغلب به علت مشکلات معیشتی نتوانسته‌اند ویتامین‌ها و کالری لازم را دریافت کرده و توان جسمی کمی در قیاس با افراد طبقات بالای جامعه در مقابله با ویروس کرونا دارند، بیشتر به چشم می‌آید.
درواقع حاشیه‌نشینان، کپرنشینان، زباله‌گردان و کودکان کار در صورتی‌که به این بیماری مبتلا شوند، امکانات حمایتی و بیمه‌ای و توان مراقبتی و نگهداری کمتری برای درمان داشته یا عملاً امکان درمان ندارند. نیازهای درمانی و دارویی برای این قشر بسیار پرهزینه است و برای این جمعیت در دسترس نیست.
به گفته «ابراهیم رزاقی» اقتصاددان و استاد بازنشسته دانشگاه تهران و به نقل از رئیس کمیته امداد، نزدیک به ۵۰ میلیون نفر در کشور زیر خط فقر قرار دارند که از تامین مایحتایج روزانه غذایی خود برنیامده و در این زمینه با مشکلات جدی دست و پنجه نرم می‌کنند.
این مطلب زمانی از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شود که به این اظهار نظر «رسول خضر» عضو کمیسیون اجتماعی مجلس توجه داشت که خط فقر در ایران را با توجه به مسئله تورم، در تهران نزدیک به ۱۰ میلیون و در شهرستان‌ها نزدیک به ۵ میلیون تومان ذکر می‌کند. این میزان قابل قیاس با حداقل دستمزد مصوب وزارت کار و شورای عالی کار که برابر با ۱میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است، از اهمیت بالایی برخوردار است.
درواقع این میزان دستمزد و نرخ تورم نشان می‌دهد که جامعه ایران در وضعیت کنونی در شرایط تامین نیازهای اولیه و نخستین با مشکل روبرو بوده و با توجه به شیوع بیماری کرونا از اهمیت بسزایی برخوردار است، چرا که این بیماری بیشتر افرادی مانند کودکان کار و خیابان، زباله‌گردها و … را به دلیل ضعف اقتصادی بیشتر مبتلا کرده و در معرض خطر قرار می‌دهد.
به گفته «فرشید یزدانی»، مدیر عامل انجمن حمایت از حقوق کودکان کار، «فقرا به‌طور عام و کودکان کار به طور خاص و زباله‌گردها به‌طور ویژه‌تر در معرض بیماری کرونا قرار دارند». امکاناتی نظیر دستکش‌های بهداشتی، ماسک صورت و یا الکل و مواد ضد عفونی کننده به حدی کمیاب و گران قیمت است که تهیه و خرید آن برای بخش زیادی از جامعه با دشواری‌های خاصی روبروست. هرچند ویروس کرونا در شیوع و گسترش به شکلی برابر عمل می‌کند، ولیکن در نحوه پیشگیری و درمان این طبقات بالای جامعه هستند که از مزایای بهتری در قیاس با دیگران برخوردارند.
البته در مراحل اولیه تست و بستری، هزینه‌ای از بیماران دریافت نمی‌شود، ولیکن هزینه‌های پیشگیری از این بیماری برای جمع کثیری از افراد جامعه غیر قابل تامین است. به عنوان مثال قیمت یک بسته ۱۲۰ میلی لیتری محلول ضد عفونی کننده که به شدت هم نایاب است، این روزها به ۳۵ هزارتومان در داروخانه‌ها رسیده است.
مضاف بر این قیمت مواد غذایی مورد نیاز برای پیشگیری و یا در طول درمان که غالباً شامل مواد پروتئینی و انواع میوه‌های دارای ویتامین «ث» نظیر مرکبات است، با قیمت‌های بسیار باورنکردنی در حال خرید و فروش است. پرواضح است که در چنین شرایطی طبقات محروم و فقیر که توان خرید این اقلام را ندارند مراقبت بیشتری را می‌طلبند.