توتال فرانسه قرارداد صادرات گاز به ترکیه را از وزارت نفت قاپید ؛ بزرگترین مشتری گاز ایران پرید

در حالی که وزرات نفت ایران فرصت‌های افزایش صادرات گاز به ترکیه را از دست داده، توتال فرانسه با عقد قرار داد ۳ ساله صادرات گازمایع به این کشور پس از آمریکا گوی سبقت را از سایر رقبا ربود.
ترکیه مهم‌ترین کشور وارد کننده گاز از ایران است. قرارداد ۲۵ ساله بین ایران و ترکیه در سال ۱۹۹۶ میلادی امضا شد و بر اساس آن ایران باید روزانه ۲۷ میلیون مترمکعب گاز به این کشور صادر کند. اما در حال حاضر با نزدیک شدن به پایان این قرارداد شاهد جایگزین شدن گاز ایران از سوی این کشور هستیم.
* شمشیر ترک‌ها علیه گاز ایران / توتال جای ایران را می‌گیرد؟
سیدعلی نصر، کارشناس حوزه گاز با اعلام این خبر که پس از افزایش سهم ال. ان. جی آمریکا از بازار ترکیه، توتال فرانسه نیز با عقد قرارداد ۳ ساله صادرات ال. ان. جی، به بازار گاز این کشور گام نهاد، گفت: در حقیقت ترکیه قصد دارد با عقد قراردادهای جدید سهم ایران را در سبد خود کاهش داده و در ادامه با فشارهای آمریکا در جنگ گازی، به صفر برساند.
وی افزود: از سوی دیگر انفجار خط لوله انتقال گاز در ۱۲ فروردین ماه امسال و عدم تمایل از سمت ترکیه برای تعمیر و راه‌اندازی مجدد این خط لوله نیز نشان دهنده همین موضوع است.
* زنگنه مخالف صادرات ۲ برابری گاز به ترکیه!
به گفته این کارشناس حوزه گاز، اگرچه مسئله قطع چندین ماهه صادرات به ترکیه و از دست رفتن چند صد میلیون دلار درآمد حاصل از فروش در شرایط تحریم کنونی برای کشور حائز اهمیت است اما اتفاقات رخ داده نشان می‌دهد تعلل چند ساله وزارت نفت دولت تدبیر و امید در تجارت گاز موجب شده ایران نه تنها بازار جدیدی به بازارهای صادراتی خود اضافه نکند، بلکه اصلی ترین و مهم‌ترین بازار خود یعنی ترکیه را نیز از دست بدهد.
نصر اظهار داشت: این در حالی است که ترکیه در سال ۹۲ پس از آنکه ترک‌ها پیشنهاد افزایش گاز از ایران به میزان دو برابر را مطرح کردند ولی شخص وزیر نفت با آن مخالفت کرد تا اردوغان، روسیه و آذربایجان را برای این مهم در نظر بگیرد. در صورتی که ترک‌ها رسماً اعلام کرده بودند برای بخش صنعتی خود می‌خواهند حساب ویژه‌ای روی گاز ایران باز کنند که این موضوع نشان می‌داد عزم آن‌ها برای دو برابر کردن واردات جدی بود.
* کاهش قدرت چانه زنی، ثمره تعلل وزارت نفت / پاکستان در پی جایگزین
وی با بیان اینکه کاهش وابستگی به گاز ایران این امکان را به ترکیه می‌دهد که در تمدید قرارداد خود در آینده یا قرارداد افزایش واردات، گاز را با قیمت نازل‌تری وارد کند، ادامه داد: این یعنی قدرت چانه زنی ترکیه در معاملات گازی بالا خواهد رفت و عملاً گاز ایران نقش قابل توجهی در سیاست‌های ترکیه نخواهد داشت و به راحتی قابل حذف و تحریم خواهد بود. از طرفی کشورهای منطقه مانند پاکستان که در حال حاضر دچار کمبود منابع گازی هستند پس از ناکامی از خط لوله صلح برای انتقال گاز ایران به این کشور که از سال ۹۲ با روی کار آمدن دولت جدید رقم خورد، به دنبال تأمین انرژی خود از سایر کشورها هستند.
* پاکستان در پی عقد قرارداد ۱۵ ساله با قطر / ایران محکوم به حذف
به گفته نصر، با وجود تعلل وزارت نفت، پاکستان با افزایش پایانه‌های ال. ان. جی قصد دارد با قطر بر سر قرارداد ۱۵ ساله واردات ال. ان. جی وارد مذاکره شود. با نادیده گرفتن بازارهای پاکستان و افغانستان توسط وزرات نفت، ترکمنستان نیز تا سال ۲۰۲۰ میلادی با سرمایه گذاری قریب به ۱۰ میلیارد دلار که بخش اعظمی از آن را عربستان سعودی تأمین می‌کند، گاز خود را به وسیله خط لوله موسوم به تاپی به کشورهای پاکستان و افغانستان می‌رساند.
این کارشناس حوزه گاز گفت: همین طور کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند کویت و امارات نیاز گازی خود را به جای ایران از ال. ان. جی تأمین می‌کنند. این در حالی است که ایران با داشتن ۱۸ درصد از منابع گازی جهان بعد از روسیه در جایگاه دوم قرار دارد، اما به علت نداشتن برنامه‌ای منسجم برای صادرات گاز به کشورهای هم جوار و تعلل وزارت نفت در تمدید قراردادهای قبلی و عقد قرار داد جدید با کشورهای منطقه، عملاً تا چند سال آینده، از بازار گاز جهانی حذف خواهد شد و بازیگری منفعل در بازار گاز در اختیار سایر بازیگران همچون بازار نفت خواهد بود.