دکتر ایدنی: هزینه کردن در حوزه درمان اتلاف سرمایه و در حوزه بهداشت سرمایه گذاری است

دکتر اسماعیل ایدنی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با حضور در برنامه تلویزیونی مسیر فردا با محوریت موضوع مروری بر طرح تحول نظام سلامت که در روز جمعه مورخ ۲۵ اردیبهشت ماه از شبکه تلویزیونی خوزستان پخش گردید، بیان داشت: سلامت دو وجه کلی بهداشت و درمان دارد که البته آموزش بر هر دوی آنها مقدم است.
ایدنی ضمن بیان اینکه بسیاری معتقدند که هزینه کردن در حوزه درمان اتلاف سرمایه و در حوزه بهداشت سرمایه گذاری است، اظهار داشت: اگر به اهداف کلی نظام سلامت که همان تامین، حفظ و ارتقاء سلامت میباشد توجه داشته باشیم، این اهداف محقق نمی شوند مگر اینکه مداخله ای انجام شود تا بار بیماری ها در جامعه کاهش یابد. وی افزود: اگر فقط به مسئله درمان توجه کنیم اتلاف منابع خواهیم داشت که در این زمینه پیشگیری در کاهش ابتلا مردم به بیماری ها بسیار موثر است.
رئیس دانشگاه با اشاره به اینکه در دو دهه گذشته شاهد تغییر سیمای بیماری ها در کشور بوده ایم، گفت: با توجه به افزایش امید به زندگی و اینکه بار بیماری های عفونی با کنترل های بسیار خوب در سال های گذشته کم شده، امروزه می بینیم که بیماری های قلبی و عروقی، سرطان ها، بیماری های تنفسی و سوانح از بیشترین عوامل مرگ و میر میباشند و همین امر باعث شده که نظام بهداشتی تغییر ماموریت پیدا کند و از اولویت بیماری های واگیر دار به سمت بیماری های غیر واگیر برود.
وی افزود: بیش از ۴۰ درصد سرطان ها و بیش از ۸۰ درصد علل مرگ و میر با اصلاح سبک زندگی و روش های تغذیه قابل پیش گیری هستند. بنابراین نظام بهداشتی ما باید بار بیماری ها را کم کند و طرح تحول نظام سلامت در بخش بهداشت این ماموریت را بر عهده دارد.
رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور بیان نمود: ابتدا باید از گروه های اجتماعی در معرض آسیب شروع کنیم که همان روستاییان و حاشیه نشین های شهرها هستند. حاشیه شهرها به علت عدم توسعه یافتگی و مهاجرت روستاییان به این مناطق و از طرفی تفاوت ساختار ارائه خدمت در روستا و شهر باعث میشود که حاشیه نشین ها به مراکز بهداشتی مراجعه نکنند و عوارض مهم بهداشتی – درمانی را در بر داشته باشد.
ایدنی تصریح نمود: سازماندهی های لازم برای مرتفع کردن مشکلات حاشیه شهرها از جمله شناسایی نیروها، ایجاد ۶۰ پایگاه بهداشتی و آموزش های لازم صورت گرفته تا ارائه خدمات به بخش خصوصی واگذار شود و دانشگاه به عنوان ناظر نظارت خود را انجام دهد. خدماتی از قبیل غربالگری دیابت، فشار خون، بیماری های روان پزشکی، شناسایی بیمار و ارجاع به پزشک، پایش ها و چک کردن های متناوب صورت گیرد تا اینکه به هدف نهایی خود برسیم.
رئیس دانشگاه ضمن بیان اینکه یکی از بزرگترین اقدامات دولت اجرای طرح تحول نظام بهداشت است که باعث میشود ورودی بیمارستان های ما کاهش پیدا کند افزود: در بحث ارائه خدمات پزشکی یک نظام تعرفه گذاری وجود دارد؛ هر خدمتی دارای یک ارزش نسبی است و ارائه دهنده خدمت دستمزد آن خدمت را بر این اساس دریافت میکند.
وی ادامه داد: نظام تعرفه گذاری در هر کشوری منحصر به خود آن کشور میباشد؛ از سال ۱۳۶۴ در کشور تغییری در این تعرفه ها رخ نداده بود و با توجه به تغییر سریع و پیشرفت خیره کننده نظام پزشکی در سرتاسر جهان این تعرفه ها محل مناقشه ای بین ارائه دهنده و دریافت کنندگان خدمت شده بود.
ایدنی گفت: رشته های پزشکی که دردسر کمتر و درآمد بیشتری داشتند علاقمندان بیشتری را پیدا نمودند و این تغییر رفتار در گرایش نخبگان جامعه پزشکی نگران کننده بود؛ عدالت بین رشته ای وجود نداشت و هر کسی نمیتوانست بر اساس علاقه خود ادامه تحصیل بدهد. مشکل دیگر در این زمینه دریافت خارج از عرف بود که باعث می شد رابطه مالی بین پزشک و بیمار خدشه دار شود.
رئیس دانشگاه افزود: تعرفه ها پایین بود و دریافت کنندگان خدمت انتظار دریافت خدمت را داشتند و ارائه دهنده خدمت ریسک بالای برخی اعمال جراحی را با دستمزد دریافتی مناسب نمیدانستند و همین باعث بروز پدیده ی دریافت غیر متعارف می گردید. رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور بیان نمود: ابلاغ این کتاب رضایتمندی قابل توجهی را در سطح جامعه پزشکی ایجاد کرد و تعرفه های خدمات پزشکی به سمت واقعی شدن حرکت نمودند. ایدنی اظهار داشت: سامانه ۱۶۹۰ دریافت های غیر متعارف را پیگیری و بررسی میکند.
وی تاکید کرد: برای هیچ خدمت بیمارستانی هزینه ای در مطب نباید دریافت شود. او ادامه داد: عدالت بین رشته ایی و درون رشته ایی باید تعریف شود وبه سمتی حرکت کنیم که تمایل به رشته های مادر طب بیشتر شود که در سالیان آینده با مشکلی مواجه نشویم.
رئیس دانشگاه گفت: در آینده طرح تحول نظام سلامت پس از تحقق اهداف باید به تعمیق اهداف و نهادینه شدن آن فکر کنیم؛ پایدار بودن منابع مالی مهمترین دغدغه مسئولین این طرح بود که با همگرایی خوبی که بین دولت، مجلس و سازمان های بیمه گر وجود دارد آینده ی بسیار خوبی در تامین منابع مالی این طرح دیده شده است.
وی با اشاره به اینکه باید به سمت اصلاح عوامل بازدارنده این طرح برویم که زیرساخت های فیزیکی نامناسب مجموعه درمان از این دست مشکلات هستند، اظهار داشت: در حال حاضر بیش از ۱۲۰ بیمارستان نیمه ساخته در کشور داریم. امسال یکی از برنامه های حوزه درمان افزودن ۱۲۰۰ تخت آی سی یو و ۲۰۰۰ تخت بستری است و ما تلاش میکنیم که سهم استان را به خوبی در نظر بگیریم البته عدم وجود فضاهای مناسب برای ارائه خدمات سرپایی از دیگر مشکلات ما می باشد.
ایدنی آن چیزی که در سبد درمان به بیمار آسیب مالی ایجاد میکند را خدمات بستری دانست و گفت: در آینده برنامه های کلان نظام سلامت پزشک خانواده میباشد و اگر نظام ارجاع در کشور ایجاد بشود، تقاضاهای القایی بسیار کم میشوند. نظام ارجاع دانش آموخته های خاص خود را میطلبد، نظام ارجاع و سطوح خدمات یک، ۲و۳ تقاضاهای القایی را خود به خود کاهش میدهند.
رئیس شورای عالی نظام پزشکی کشور بیان نمود: آموزش دانشگاهی ما در حوزه سلامت متناسب با نیازهای ما نیست و برای اجرای طرح پزشک خانواده نیازمند تغییرات در سیستم آموزشی هستیم. بطور کلی در نظام آموزشی کشور نگاه به تحصیل در آموزش عالی نگاه کسب مهارت برای ارائه خدمت در بازار کار نیست و امروزه آموزش دانشگاهی به عنوان یک اعتبار به آن نگاه میشود در صورتیکه آموزش دانشگاهی باید فرد را توانمند کند که بتواند در عرصه بازار خدمات ارائه خدمت بنماید؛ به همین دلیل ما باید ماموریت های خود را تغییر بدهیم و تربیت نیروی انسانی را بر اساس نیازهای خود تنظیم کنیم.
وی اذعان داشت: آموزش عالی در کشور ما متناسب و متناظر با نیازهای ما نمی باشد، بر این اساس دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز اقدام به فعال سازی مجتمع های آموزش عالی را در تمامی شهرستان ها در سطح کاردانی متناسب با نظام بهداشت و درمان خواهد نمود و در گام بعد افراد بومی هر شهر را آموزش داده و در همان شهر به کار خواهیم گرفت.
رئیس دانشگاه توسعه اورژانس های پیش بیمارستانی را از برنامه های آتی طرح تحول نظام سلامت اعلام نمود و گفت: با اضافه کردن آمبولانس های جدید زمان رسیدن به بیمارستان را کاهش خواهیم داد. وی افزود: بحث طرح تحول نظام دهان و دندان نیز در دستور کار بوده. در زمینه آموزشی برنامه هایی داریم تا کاردان های مورد نیاز که هم بتوانند نیازها را در روستاها برطرف کنند و هم بتوانند در زمینه بهداشتی خدماتی به مردم ارائه بدهند. در این زمینه کمبود نیروی انسانی نداریم و مشکل زیر ساختی وجود دارد. تجهیزات و نیروی انسانی مورد نیاز آماده شده و به دنبال یک فضای مناسب برای ایجاد یک کیلینیک هستیم که شهروندان بتوانند با نرخ مناسب خدمات با کیفیت تخصصی را در زمینه دندان پزشکی دریافت کنند.
ایدنی در پایان بیان نمود: طرح تحول فرصت بسیار خوبی است برای افرادیکه به نحوی در این حوزه حضور دارند و یک انقلاب در زمینه خدمت رسانی است؛ ولی باید توجه داشته باشیم که حوزه سلامت یک حوزه فرابخشی و تنها ۲۵ درصد عوامل موثر بر سلامت در حوزه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی است. سلامت مولفه های بسیار متعددی دارد و ۵۰ درصد عوامل کلان اجتماعی اقتصادی وسیاسی است و نمیتوانیم بصورت یک بعدی سلامت را ارتقاء دهیم، همه باید دست به دست هم دهیم هر کسی به اندازه نقش خود باید رسالت خود را انجام دهد و هزینه های مربوط به خود را بپردازند.