استاد دانشگاه استانبول : دولت آتی ترکیه دربخش انرژی با ایران همکاری کند

همزمان با توافق هسته­ای ایران و گروه ۱+۵ و با صدور مجوز برداشتن تحریم­ها­ علیه ایران در زمینه انرژی از طرف ایالات متحده آمریکا، فضای لازم برای افزایش تولید و صادرات منابع انرژی ایران فراهم شده است. اما آنچه که بیش از همه اهمیت دارد، این است که با وجود اعلام آمادگی برخی از شرکت­های بزرگ جهانی از جمله شرکت «ساینوپک» بزرگترین شرکت پالایش کننده چین و قاره آسیا و اعلام همکاری دیگر کشورها در زمینه منابع انرژی با جمهوری اسلامی ایران آیا کشور­های همسایه نیز گامی را در این راستا خواهند برداشت و یا خیر؟ یکی از کشورهایی که احتمالا  بیشتر از همه خواهان همکاری با ایران در زمینه انرژی خواهد بود، ترکیه است.

دکتر توغچه واراول (Tuğçe Varol) مسئول بخش انرژی موسسه ترکیه قرن بیست ویکم و عضو هیئت علمی دانشگاه اسکودار استانبول در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص حملات گروه پ.ک.ک به خطوط انرژی موجود میان ایران و ترکیه و تأثیر آن بر اجرای طرح­های مربوط به انرژی گفت: حملات گروه پ.ک.ک، به خط لوله انتقال گاز ایران-ترکیه و همچنین خط لوله نفت کرکوک-یومورتالیک، پروژه ­های دیگری که در این زمینه به خاک ترکیه مربوط می­ شود، را تحت تأثیر قرار خواهد داد.

وی تصریح کرد: احداث این خطوط لوله­ که هزینه­‌های زیادی را دربر دارد، این مسئله را ایجاب می­کند که خط لوله­‌ها از مناطقی که ثبات و امنیت بیشتری دارد، عبور کند. حزب منحله کارگران کردستان (پ.ک.ک) سال های متمادی است که به بهانه مخالفت با حکومت ترکیه خط لوله­‌های موجود درشرق این کشور را مورد حملات خود قرار می­‌دهد. این مسئله هم بر امنیت انرژی در ترکیه و همچنین بر روی سرمایه گذاری‌­های بین­‌المللی در این خصوص تأثیرات منفی دارد. حملات گروه پ.ک.ک به خط لوله­ گاز ایران و ترکیه طبعاً احداث پروژه­‌های دیگر در این زمینه را با مشکلاتی مواجه خواهد کرد.

استاد دانشگاه اسکودار استانبول در ادامه سخنانش در مورد توافق هسته‌­ای ایران و تأثیر آن در خصوص اقتصاد انرژی در منطقه نیز گفت: به استثنای رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی کشورهای دیگر از توافق هسته­‌ای میان جمهوری اسلامی ایران و گروه ۵+۱  احساس رضایت دارند. در دنیا هیچ کشوری همانند ایران دارای منابع غنی انرژی نیست. از این رو بازارهای جهانی که به نفت ایران احتیاج دارند، خبر توافق هسته‌­ای ایران و گروه ۵+۱  را مثبت ارزیابی کردند.

وی افزود: پس از توافق هسته ای ایران با غرب، انتظار می­‌رود هم قیمت نفت کاهش یابد و هم تولید آن بیشتر شود. احتمالا تا مدت زمانی که صادرات نفت ایران به حالت عادی برگردد، حدود یک سال در قیمت نفت تغییری مشاهده نخواهد شد. باید این نکته را نیز در نظر داشت که افزایش تولید نفت ایران و همچنین آزادشدن سرمایه­‌های بلوکه شده این کشور تأثیر زیادی در اقتصاد ایران خواهد داشت. اما آنچه که بیشتر از همه این­ها مورد توجه جهان قرار خواهد گرفت، گاز ایران است. با افزایش تولید گاز در ایران، ممکن است خطوط لوله به منظور صادرات گاز در شرق و غرب این کشور نیز احداث شود. به عبارتی دیگر ایران از سمت غرب به ترکیه و از سمت شرق نیز به پاکستان صادرات گاز خواهد داشت.

وی در خصوص حکومت آتی ترکیه و موضع این کشور در قبال همکاری با ایران در زمینه انرژی نیز تأکید کرد: هر حکومتی که در ترکیه روی کار آید، می­‌بایست با ایران در بخش نیرو و انرژی همکاری داشته باشد. این امر به دو دلیل است: دلیل اول را می توان نیاز ترکیه به منابع انرژی عنوان کرد. دلیل دوم را نیز می توان این امر دانست که هنگامی که شرکت­های جهانی با ایران در زمینه انرژی همکاری داشته باشند، شرکت­­های ترک نیز مستثنی نخواهند بود.

مسئول بخش انرژی موسسه ترکیه قرن بیست ویکم در پایان سخنانش گفت: هرگونه تفاهمنامه همکاری در زمینه انرژی بین ایران و ترکیه و یا ایجاد زمینه لازم برای صادرات منابع انرژی ایران به اروپا، موجب نگرانی روسیه خواهد بود. هرچند که روابط دیرین و دوستانه ایران و روسیه ادامه خواهد داشت، اما از این پس احتمال دارد که ایران در زمینه انرژی به بزرگترین رقیب روسیه در بازار جهانی تبدیل شود. از این رو ترکیه می­‌بایست در مثلث ایران، آذربایجان و روسیه سیاست­های حساسی را در زمینه انرژی دنبال کند.